Indexfondsen
Indexfondsen, vaak ook ETF’s of trackers genoemd, winnen steeds meer aan populariteit. Er is een aantal uitstekende indexfondsen waar je in kunt beleggen. Er zit echter ook een heel aantal slechte indexfondsen tussen.
In deze post leg ik uit welke 6 punten maken of een indexfonds een goed indexfonds is. Ook geef ik aan in welke 4 indexfondsen ik zelf beleg. Deze voldoen aan de 6 punten die een indexfonds goed maken. Ik heb met die indexfondsen wereldwijde spreiding tegen minimale kosten in zowel aandelen als obligaties.
Inhoudsopgave
Beleggen in aandelen en obligaties
Als je wilt beginnen met beleggen en je aan het inlezen bent raad ik je aan eerst de post Beleggen voor beginners te lezen. Daarin leg ik bijvoorbeeld uit wat een aandeel, een obligatie en een indexfonds zijn. Ook ga ik in op hoe je aandelen, obligaties en indexfondsen kunt aanschaffen en wat een goed moment is om ze aan te kopen of te verkopen. In deze post ga ik dieper in op indexfondsen.
Beleggen in aandelen (of obligaties) kun je doen in losse aandelen of via fondsen. Om mijn risico te beperken wil ik een flinke spreiding van mijn beleggingen. Ik wil belegd zijn in minimaal een paar duizend bedrijven die verspreid zitten over de hele wereld. Ik ben dan minder gevoelig voor individuele bedrijven, sectoren of landen die slecht presteren.
Aangezien ik die wereldwijde spreiding wil, vallen losse aandelen voor mij af. Het zou me veel te veel tijd kosten om ze uit te zoeken. Ook zou ik dan veel te hoge kosten maken doordat ik dan vaak losse posities moet kopen en verkopen. En het zou me opnieuw veel te veel tijd kosten om al die losse posities steeds weer te balanceren.
Er bestaan beleggingsfondsen waar je in kunt beleggen die voor jou duizenden bedrijven in dat fonds hebben zitten. Dergelijke beleggingsfondsen hebben mijn voorkeur. Bij zulke beleggingsfondsen kun je vervolgens kiezen tussen actief en passief beheerde fondsen. Onder die laatste categorie vallen de indexfondsen.
Actief beheerde beleggingsfondsen
Bij beleggingsfondsen heb je zogenaamde actief beheerde beleggingsfondsen en passief beheerde indexfondsen. De actief beheerde fondsen proberen de markt te verslaan, tegen gemiddeld ongeveer 1-2% kosten per jaar. Het is wetenschappelijk aangetoond dat de markt verslaan op de langere termijn nauwelijks of niet lukt.
Passief beheerde beleggingsfondsen: indexfondsen of ETF’s
Indexfondsen en ETF’s vallen onder passief beheerde fondsen welke een index volgen tegen ongeveer 0.03-0.4% aan kosten. Passief beheerde fondsen hebben dus veel lagere kosten dan actief beheerde fondsen.
Wanneer de index die ze volgen een wereldwijd gespreide index is, halen ze automatisch het rendement van de wereldwijd gespreide aandelenmarkt na aftrek van bovengenoemde kosten. Ik beleg in dergelijke indexfondsen en ETF’s.
Er is een klein verschil tussen een indexfonds en een ETF. In een indexfonds kan 1x per dag worden gehandeld. De prijs wordt bepaald aan de hand van de de intrinsieke waarde (ook wel Netto Asset Value of NAV genoemd) op het einde van de beursdag. In een ETF kan gedurende de gehele handelsdag worden gehandeld. De prijs wordt bepaald aan de hand van een bied- en laatkoers.
Een heel leuk boek over actief beheerde fondsen en indexfondsen vond ik Ontmaskerd door Peter van der Slikke; dit geeft een heel interessante inkijk in hoe gewiekst en tegen het klantbelang de wereld van de actief beheerde fondsen werkt. En bijvoorbeeld waarom het timen van je instapmoment niet werkt. Voorbeelden van leuke inzichten die hij beschrijft:
- Actief beheerde fondsen veranderen vaak van naam om maar positief rendement te kunnen blijven presenteren sinds oprichting
- Het rendement van de wereldwijd meest bekende S&P 500 index is over de periode 1996-2010 bepaald door slechts 10 dagen, welke van tevoren niet te voorspellen zijn. Indien je de 10 dagen met de grootste koersstijgingen niet belegd zou zijn geweest, dan was je rendement niet het gemiddelde van 6.7% per jaar geweest maar slechts 1.88%. Indien je de 60 beste beursdagen niet belegd zou zijn geweest dan zou je zelfs een negatief rendement hebben gehad. Die losse dagen van grote koersstijging en -daling zijn niet te voorspellen. Buy-and-hold in plaats van proberen in te stappen en uit te stappen op “het goede moment” is dus een no-brainer voor mij.
Indexfondsen kiezen – de 6 punten om op te letten
Er is een voor mij een aantal aspecten dat maakt of een indexfonds een goed indexfonds is:
1. Lage kosten
Triviaal zullen de meesten zeggen. Maar het effect van hogere kosten wordt door velen flink onderschat.
“Slechts” 0.1% extra kosten lijkt wellicht niet veel. Maar als je 30 jaar lang belegt met het historisch beursrendement over de afgelopen decennia van 7% per jaar resulteert die 0.1% niet in 30 * 0.1% = 3% minder rendement maar in maar liefst 21% minder rendement ten opzichte van je inleg.
Dit werkt als volgt: Als ik 100.000 euro 30 jaar lang beleg met een beursrendement van 7% per jaar, dan heb ik na 30 jaar 761.225 euro. Als ik 0.1% kosten heb maak ik nog 6.9% rendement. Dan heb ik na 30 jaar 740.169 euro. Een verschil in opbrengst van ruim 21.000 euro op mijn inleg van 100.000 euro door slechts 0.1% extra kosten! Dat is dus maar liefst 21% minder rendement in plaats van 3% minder rendement ten opzichte van je inleg.
Met behulp van mijn calculator vermogensopbouw berekenen kun je dit eenvoudig zelf narekenen en zien wat wijzigingen van looptijd, rendement en inleg voor effect hebben op je eindkapitaal.
Behalve de kosten die het indexfonds zelf rekent spelen ook de transactiekosten, bewaarloon, dividendlekkage en dergelijke een grote rol. Om die kosten zo laag mogelijk te houden beleg ik in Northern Trust indexfondsen.
2. Wereldwijde spreiding
Ik wil niet afhankelijk zijn van het goed of slecht presteren van een los bedrijf. Zelfs niet van een specifieke sector van bedrijven. Zelfs niet van bedrijven actief in een specifiek land. Zelfs niet van bedrijven actief in een specifiek werelddeel.
Zoals ik in mijn post over de veilige opname aangaf begint het aandeel van de VS in de groei van de wereldeconomie overgenomen te worden door de Aziatische groei economieën. Het voorspellen van waar de groei zal plaatsvinden of haperen is onmogelijk. Daarom wil ik zo breed mogelijk gespreid beleggen, wereldwijd gespreid in alle sectoren.
3. Fysieke replicatie
Ik beleg in indexfondsen die de onderliggende aandelen en obligaties ook daadwerkelijk in portefeuille hebben. Dit soort indexfondsen worden ook wel indexfondsen met fysieke replicatie genoemd.
Ik beleg niet in indexfondsen die de aandelen- of obligatieposities die in de index horen te zitten middels vage constructies zoals derivaten nabootsen. Dit zijn indexfondsen met synthetische replicatie, waar vooral de uitgevende instanties en banken zelf wijzer van worden.
4. Minimale dividendlekkage
Afhankelijk van het land van vestiging van een fonds en de belastingafspraken die het betreffende land al dan niet met Nederland heeft gemaakt, betaal je meer of minder belasting over je dividend. Gemiddeld heb je te maken met ongeveer 0.1-0.2% aan kosten op je belegde vermogen in aandelen indexfondsen. Dit komt doordat je een deel van de door het fonds ingehouden dividendbelasting niet kunt terugvragen via je belastingaangifte. Dit wordt dividendlekkage genoemd.
De aandelenfondsen die ik heb uitgekozen hebben nauwelijks dividendlekkage.
5. Een fonds moet groot en efficiënt zijn
Als voorbeeld kijk ik naar Vanguard Total International Stock ETF (VXUS) en Vanguard Total Stock Market ETF (VTI) als aandelenfondsen in een portefeuille.
Door VXUS met VTI in de verhouding 1:1 te combineren heb je dezelfde blootstelling aan de wereldwijde aandelenmarkt als wanneer je het Vanguard Total World Stock ETF (VT) zou nemen. Maar met ongeveer 0.3% meer rendement per jaar! Dit scheelt je bij een gemiddeld rendement van 7% in plaats van 6.7% per jaar voor kosten ruim 61.000 euro aan opbrengst in 30 jaar per 100.000 euro belegd vermogen!
Hoe dit kan? VT heeft 0.14% kosten per jaar en blijft qua performance ongeveer 0.24% achter bij de index per jaar. VTI heeft 0.05% kosten en presteert 0.02% beter dan de index. VXUS heeft 0.13% kosten heeft en presteert 0.03% beter dan de index.
Dit komt doordat VT een nog veel kleiner fonds is (9 miljard $ beheerd vermogen) dan VTI (460 miljard $ beheerd vermogen) en VXUS (219 miljard $ beheerd vermogen). Hierdoor kunnen VTI en VXUS veel kosten-efficiënter werken. Ze volgen de breed erkende index dus meer dan nauwkeurig. In vakjargon: ze hebben een lage tracking error. Met dank aan etf.com voor het uitzoekwerk.
De grootte van een fonds bepaalt ook de liquiditeit, oftewel tegen welke kosten het fonds aan- en verkocht kan worden. Een liquide ETF heeft doorgaans een beheerd vermogen van 1 miljard euro of meer en kent daardoor kleine spreads.
6. Het indexfonds moet nauwkeurig een breed erkende index volgen
In het verleden heb ik het Think Global Equity UCITS ETF indexfonds vergeleken met de hierboven genoemde VTI en VXUS, als een voorbeeld van een alternatief wereldwijd aandelen indexfonds (dit fonds is tegenwoordig overigens ondergebracht in het Van Eck Sustainable World Equal Weight UCITS ETF). Dit indexfonds had echter een hoge tracking error. Daarnaast volgt het ook nog eens een niet breed erkende index. Het volgde een door de uitgever zelf bedachte index, namelijk de Think Global Equity Index. Ten opzichte van deze index had het fonds een flinke tracking error van ongeveer 1.2% per jaar. Het was wel een fonds dat geen last heeft van dividendlekkage, dat is gunstig. De jaarlijkse kosten waren redelijk, namelijk 0.2%.
Als je het rendement van Think Global Equity UCITS ETF over de laatste 5 jaar op het moment van vergelijken afzette tegen dat van VTI en VXUS, zag je een verschil van 1.5% per jaar in het voordeel van VTI en VXUS! De index zelf presteerde dus ook 0.3% slechter dan de breed erkende indexen die VXUS en VTI volgen.
Welke indexfondsen kies ik?
Ik heb mijn portefeuille samengesteld uit de volgende fondsen:
- Northern Trust World Custom ESG Equity Indexfonds (ISIN: NL0011225305)
- Northern Trust Emerging Markets Custom ESG Equity Index (ISIN: NL0011515424)
- Northern Trust World Small Cap ESG Low Carbon indexfonds (ISIN: NL0013552078)
- iShares Core MSCI World UCITS ETF (ISIN: IE00B4L5Y983)
In de post over mijn beleggingsstrategie leg ik uit in welke verhouding ik deze indexfondsen in portefeuille heb bij ABN AMRO ZBB.
In de post Indexfondsen via DEGIRO leg ik met plaatjes uit hoe je een indexfonds via DEGIRO kunt aanschaffen.
Wil jij, net als ruim 13.000 anderen, een e-mail ontvangen zodra er een nieuwe post verschijnt en het FOB huishoudboekje 2022 kado?
De informatie op deze site is mijn persoonlijke mening, geen beleggingsadvies en je blijft zelf verantwoordelijk bij opvolgen ervan. Let op: beleggen gaat gepaard met risico's, je kunt je inleg (deels) verliezen. Blauw onderstreepte links met kunnen mij een vergoeding opleveren voor het doorverwijzen. Dit kost jou niets. Reacties kunnen worden gemodereerd of verwijderd.
164 Reacties
Hallo, ik heb altijd veel aan je artikelen gehad, bedankt hiervoor. Ik vraag me wat af, hoop dat je kan helpen. Ik maak me zorgen op mn NT fonds beleggingen bij ABN (zelf beleggen basis). Voor het eerst gister -0,40%. Maak jij je hier zorgen over? Of vertrouwen dat het wel goedkomt ondanks alles wat er gaande is?
Ik heb er vertrouwen in dat het weer goedkomt. Niemand kan iets garanderen, ik ook niet, maar vertrouwen heb ik wel.
Hartelijk dank voor dit artikel en de rest van je blog! Het heeft me veel nuttige informatie gegeven. Omdat ik overweeg een deel van je adviezen te volgen heb ik gezocht bij DEGIRO naar de fondsen die je noemt. Maar ik kan een aantal niet vinden, met name VXUS en VTI (ook niet als ik op de ISIN zoek). Waar kan dat aan liggen? (Ik heb een basic account, met standaard en complexe ETF’s aan).
Die zijn bij DEGIRO niet meer verkrijgbaar, zie deze post. Zie vervolgens De beste ETF in 2022 voor waar je ze wel kunt krijgen en voor eventuele alternatieven.
Beste Mr. FOB,
Misschien aardig om als aanvulling in jouw blog op te nemen:
0,1% extra kosten per jaar, geeft over 30 jaar tijd 21% / 30 jaar = 0,7% per jaar slechter rendement. Ofwel, berekent over 30 jaar, werkt 0,1% aan extra kosten met een factor 7 door in het rendement. Ofwel, bij 0,1% extra kosten wordt het negatieve effect van die kosten op het rendement over 30 jaar verzevenvoudigd). Bij een verschil van 0,5% kosten is bedraagt deze factor 6,65x.
Zeer de moeite waard natuurlijk, maar wellicht een betere voorstelling van zaken dan “3% vergelijken met 21% minder rendement”.. just a thought..
Mr FOB, wat een goudmijn is dit! Geweldige informatie en heel toegankelijk geschreven.
Tot nu toe heb ik in actief beheerde fondsen geïnvesteerd maar ik denk dat ik ook op ETFs ga overstappen. Er is echter iets wat ik niet goed begrijp: de TER is al in het rendement verrekend, dus dan kan het toch rendabeler zijn om een duurder actief fonds met hoger rendement te kiezen boven een goedkoop fonds met lager rendement? Bijvoorbeeld: actief fonds groeit 7% per jaar met 2% TER, tracker groeit 5% per jaar met 0.2% TER. Als ik het goed heb dan is voor het actieve fonds zijn 2% TER al verwerkt in die 7% en voor de tracker zit zijn 0.2% TER al in de 5%. Dus dan is 7% rendement toch te verkiezen boven 5%? Overigens geloof ik best dat actieve fondsen op de lange termijn de index niet structureel kunnen verslaan, maar dat wil niet zeggen dat dat op kortere termijn niet lukt. Mijn vraag is dus eigenlijk waarom TER een rol speelt en niet slechts het rendement.
Uiteindelijk gaat het om het netto rendement na aftrek van kosten zoals TER. Op de lange termijn zijn lage kosten in combinatie met brede spreiding over het algemeen de beste voorspeller van een relatief hoog rendement.
Bedankt voor de goede uitleg!
Over punt 5 heb ik nog wel een vraag. Ik begrijp dat de fondsen in lopende kosten verschillen, maar hoe zit het met de performance? Er wordt niet actief belegd maar waarom presteren de fondsen dan toch verschillend? Als ik nu een pakketje aandelen koop via een fonds en dat 30 jaar vastzet dan volgt dit pakket toch keurig de index (afgezien van een beetje dividendlekkage). Hoe kan het dan dat een fonds slechter of zelfs beter dan de index presteert?
Ik overweeg onderstaand fonds, omdat hier de lopende kosten laag zijn (0,17%), maar volgens mij is het geen groot fonds dus voldoet het niet aan punt 5 van de blog.
https://www.fitvermogen.nl/fondsdetail/NN-Enhanced-Index-Sustainable-Equity-Fund/useFilter/1
Fondsen die een index volgen, doen dat uiteindelijk altijd met enige onnauwkeurigheid. Daardoor wijken fondsrendementen ook vrijwel altijd iets af van die van de index.
Het fonds dat jij aanhaalt sluit bijvoorbeeld bedrijven uit op basis van duurzaamheidscriteria, terwijl de gevolgde index dat niet doet. Mede daardoor wijken de prestaties af. Het fonds neemt naast de uitsluitingen op basis van duurzaamheidscriteria ook allerlei andere bedrijven niet mee.. Het heeft uiteindelijk maar 898 bedrijven in portefeuille, de index 1585. Dat heeft ook invloed op de verschillen in prestaties.
Bedankt voor het antwoord, maar ik snap toch nog niet helemaal waarom ik voor een fonds met een groot beheerd vermogen moet kiezen.
De onnauwkeurigheid tov de index wordt toch veroorzaakt door een net iets andere samenstelling dan de index en kan daarom toch net zo goed positief als negatief zijn? Is het dan niet gewoon toeval dat VT -0,24% en VTI +0,02% presteert tov de index?
Bij beide geldt toch dat ik als het ware een mandje aandelen koop en dat de aandelen in het mandje dan keurig de koers van de afzonderlijke aandelen volgen? Zolang ik niet verkoop blijven alle aandelen in het “mandje” en is er toch niets dat inefficiënt kan verlopen? Ik heb dan toch alleen mijn lopende kosten?
Of is het zo dat de samenstelling van het “mandje” toch enigzins veranderd en dat er bij de aan-/verkoop hiervan inefficiëntie optreedt bij de fondsen met kleinere beheerde vermogens? Ik zou toch verwachten dat de fondsen allemaal dusdanig groot zijn dat de transactiekosten bij aan-/verkoop verwaarloosbaar zijn en dit kan toch niet het verschil verklaren van 0,26% tussen de 2 fondsen?
Hoe groter het fonds, des te meer schaalvoordeel er is. Dat maakt de kosten binnen het fonds ook lager. Zie de link naar etf.com waar ik naar verwijs in de post.
Complimenten voor het artikel, zeer gewaardeerd! Zelf heb ik Think Global Equity UCITS ETF (inmiddels VanEck Think ISIN NL0009690221). Ik schrok even van de hoge tracking error van 1,2% in het artikel. Ik heb het even nagekeken maar voor 2015 was dat 0,4% (Zie document “essentiele beleggersinformatie” op https://www.vanecketfs.nl/producten/VanEck-Vectors-Global-Equal-Weight-UCITS-ETF/8/documenten). Dat is nog steeds hoger dan Vanguard maar een stuk lager dan de 1,2%. Klopt dat?
Ik zie dat de tracking error volgens de VanEck EBI inderdaad 0.4% was in 2015, lager dan de vermelde 1.2%. Ik weet niet meer hoe ik ten tijde van het schrijven van de post aan dit getal ben gekomen, mogelijk dat VanEck het tegenwoordig anders bepaalt dan Think indertijd.
Wat is de noodzaak van Obligaties in je portefeuille? Kan ik daar ook cash voor aanhouden waarmee ik kan kopen als de aandelen koers daalt, of is dat een slecht idee?
Zie deze post
Hoi,
Dank je wel voor je blog. Ik ben erdoor gaan beleggen bij degiro. In trackers, zoals vti. Nu zag ik dat mijn dividend over 2019 zo’n 1% was. Terwijl 2019 een gunstig jaar was. Heb je een idee hoe dat kan, doe ik iets verkeerd?
Heb je alle 4 de dividenduitkeringen in 2019 in dollars bij elkaar opgeteld? En heb je dat in dollars afgezet tegen je gemiddelde portefeuillewaarde in VTI over 2019 in dollars? Ik kom op die manier een stuk hoger uit.