Beleggen in obligaties. Waarom zou je dat doen? En in welke obligaties?
Ik beleg in aandelen en obligaties. Ik heb mijn obligatiestrategie gewijzigd nadat ik me recent verder in het onderwerp verdiept heb.
Inhoudsopgave
Waarom heb ik obligaties in mijn portefeuille?
In de post Beleggen voor beginners leg ik uit wat een obligatie is.
Ik heb naast aandelen ook obligaties in mijn portefeuille om 3 redenen.
Het is goed om te beseffen dat ik obligaties niet in mijn portefeuille heb met als hoofddoel rendement. Daarvoor heb ik de aandelen. De obligaties heb ik om onderstaande redenen als aanvulling op de aandelen:
Obligaties verlagen het risico
Ten eerste wil ik slechts een beperkt risico lopen met mijn beleggingen. Kwalitatief goede obligaties geven minder risico dan aandelen. Ik wil obligaties van minimaal investment grade kwaliteit in mijn portefeuille om mijn risico te verlagen.
Ik heb een vaste verdeling aandelen/obligaties in mijn portefeuille, welke steeds meer richting obligaties schuift naarmate ik ouder word.
Die verdeling is gebaseerd op hoeveel risico ik bereid ben te lopen. En die risicobereidheid neemt af naarmate ik ouder word, omdat ik er in de loop van de tijd op in wil kunnen teren. En dan wil ik niet moeten verkopen tijdens een beurscrach.
Ik heb mijn leeftijd als percentage obligaties in mijn portefeuille. Naarmate ik ouder word kom ik dichter bij de opnamefase van mijn portefeuille. Tijdens de opnamefase wil ik deels van het rendement op mijn portefeuille leven en deels van het interen op de portefeuille. Dan wil ik minder risico lopen.
Ik wil overigens niet meer dan 50% obligaties in portefeuille hebben. Met minder dan 50% aandelen in portefeuille heb ik te weinig kans op rendement en met maximaal 50% aandelen tijdens de opnamefase vind ik het risico acceptabel.
Obligaties zorgen voor stabiliteit
Volatiliteit
Ten tweede wil ik dat de beweeglijkheid van mijn portefeuille niet te groot is. Deze beweeglijkheid wordt ook wel de volatiliteit genoemd. Aandelen zijn een uitstekende langetermijninvestering. Maar op de korte termijn kunnen ze heel beweeglijk zijn.
Ik heb tijdens de beurscrach van 2008 geleerd dat ik niet met vrijwel heel mijn vermogen uitsluitend in aandelen belegd wil zijn. 40% van een serieus vermogen zien verdampen en niet weten wanneer de daling stopt en het herstel volgt was voor mij te veel van het goede. Met alleen aandelen vind ik de volatiliteit te groot en slaap ik niet meer rustig. Deze risicotolerantie is uiteraard heel persoonlijk.
Obligaties zijn veel minder beweeglijk dan aandelen. Als voorbeeld: Amerikaanse staatsobligaties met een looptijd van vijf jaar zijn sinds 1926 nooit meer dan 5% per jaar gedaald. Ook is de waarde nooit meer dan twee jaar onder het vorige hoogtepunt geweest.
Anticorrelatie
Met name staatsleningen hebben weinig tot geen correlatie, oftewel samenhang met aandelen. Of ze hebben zelfs anticorrelatie. Dat wil zeggen dat de koers van staatsleningen weinig tot niet meebeweegt met de koers van aandelen, of zelfs in tegengestelde richting. Als de koers van aandelen omhoog gaat kan de koers van staatsleningen omlaag gaan.
Bedrijfsobligaties correleren meer met aandelen dan staatsleningen, in het bijzonder tijdens beursdalingen, zie hier.
Op dit moment hebben staatsleningen een negatieve correlatie, wat wil zeggen dat ze stijgen in waarde zodra aandelen dalen. Met name staatsleningen kun je dus goed gebruiken om een aandelenportefeuille te stabiliseren.
Obligaties geven mij dus stabiliteit en rust.
Obligaties gebruik ik om te herbalanceren
Ten derde gebruik ik obligaties om te herbalanceren. Wanneer de aandelenkoersen flink dalen verkoop ik obligaties en koop ik aandelen bij. En andersom. Op die manier blijft de verhouding aandelen/obligaties passen bij mijn risicobereidheid.
Ik dacht, en met mij diverse anderen, dat herbalanceren extra rendement oplevert. Je koopt namelijk bij een relatief lage koers in en verkoopt wanneer de koers relatief hoog staat.
Vanguard heeft redelijk recent echter een studie gepubliceerd waaruit blijkt dat herbalanceren geen extra rendement oplevert.
Op basis hiervan hoef je dus niet te herbalanceren om extra rendement te maken. Maar herbalanceren is wel nodig als je het risicoprofiel van je portefeuille in overeenstemming wilt laten blijven met je risicobereidheid. En dat is dan ook wat ik blijf doen.
Obligaties: rendement
Yield
Bij obligaties heb je te maken met verschillende looptijden. Een obligatie kan een looptijd hebben van maanden tot wel meer dan 30 jaar.
Afhankelijk van de looptijd wordt er een rente vergoed. Deze renteopbrengst wordt ook wel de yield genoemd. De yield geeft aan wat je aan rente ontvangt als je een obligatie 1 jaar aanhoudt.
Bij langere looptijden wordt over het algemeen een hogere rente over de obligatie vergoed dan bij kortere looptijden. Op langere termijn is er meer risico op inflatie. Om te compenseren voor dit toegenomen risico is de rente hoger bij langere looptijden.
Yield to maturity
Yield to maturity (afgekort YTM), oftewel het rendement tot einde looptijd, is een handige maatstaf om het rendement van obligaties met verschillende looptijden onderling te vergelijken. De YTM wordt meestal weergegeven als een rente op jaarbasis.
In tegenstelling tot yield houdt YTM ook rekening met de huidige waarde van de toekomstige rentebetalingen van een obligatie. Voor meer achtergrondinformatie en de formule die erbij hoort kun je bijvoorbeeld hier terecht.
Yield curve
De renteopbrengst versus de looptijd in een plaatje uitgezet geeft de zogenaamde yield curve van een obligatie. Hier de yield curve voor Amerikaanse staatsleningen:
Bron: http://www.worldgovernmentbonds.com/country/united-states/
Op de x-as staat de looptijd van de obligaties in jaren (y = jaar), op de y-as de bijbehorende rentevergoeding. Het plaatje laat een oplopende curve zien naarmate de looptijd langer wordt. Dat is gebruikelijk en wordt een stijgende yield curve genoemd.
Af en toe heb je te maken met een yield curve die dalend is. Dit duurt meestal maar kort en wordt een geïnverteerde yieldcurve genoemd.
Hier ook nog de yield curve voor Europese Staatsleningen van de hoogste (AAA) kwaliteit zoals die er nu uitziet:
Bron: https://www.ecb.europa.eu/stats/financial_markets_and_interest_rates/euro_area_yield_curves/html/index.en.html
Stijgende rente zorgt voor dalende obligatiekoers
Risico’s die je loopt bij het aanhouden van obligaties zijn met name dat de lening niet terugbetaald wordt en dat de koers daalt doordat de rente stijgt.
Door kwalitatief goede obligaties te kopen, bijvoorbeeld minimaal investment grade, verlaag je het risico dat de lening niet terugbetaald wordt.
Het risico dat de rente stijgt werkt als volgt:
Stel je hebt een obligatie met een rente van 4% en een looptijd van 5 jaar. Nu stijgt de marktrente van 4% naar 5%. Nieuw uitgegeven obligaties zullen dan ook 5% in plaats van 4% rente gaan vergoeden. Je kunt nu bijvoorbeeld een obligatie met een rente van 5% en een looptijd van 5 jaar kopen. De obligatie met een rente van 4% die je al had wordt dan minder waard.
Die koersdaling is evenredig met de gemiddelde looptijd van je obligatie. Als je obligatie bijvoorbeeld een looptijd heeft van 5 jaar, dan geeft een stijging van de rente van 1% een daling van ongeveer 1% * 5 = 5% van de obligatiekoers.
Het risico op waardedaling door rentestijgingen kun je derhalve verlagen door de looptijd van je obligaties in te korten.
Even een zijstapje: obligatiefonds of losse obligaties bij stijgende rente?
Om jezelf immuun te maken voor koersdalingen van je obligatie ten gevolge van rentestijgingen kun je hem aanhouden tot het einde van de looptijd. Dan krijg je de nominale waarde uitbetaald en in de tussentijd heb je gewoon de rentebetalingen ontvangen.
Bij een stijgende yieldcurve, zoals die er nu is, is het echter verstandiger om een obligatiefonds met een vaste gemiddelde looptijd aan te houden dan losse obligaties en die aan te houden tot einde looptijd. Dat levert meer rendement op. Zie deze interessante studie van Kitces voor de details.
Obligaties of spaargeld als stabiele component in je portefeuille?
Spaarrekening = obligatie met looptijd van 0 jaar
Een vrij opneembare spaarrekening bij een Nederlandse bank kun je enigszins beschouwen als een obligatie met een heel laag risico met een looptijd van 0 jaar. Een Nederlandse of Duitse staatslening zou je als zo’n obligatie met zeer laag risico kunnen beschouwen. De rente op de vrij opneembare spaarrekening in Nederland past daar dan ook bij en zit tegenwoordig rond de 0-0.35%.
Langere looptijd = meer rendement
Deposito’s zijn spaarrekeningen met vaste, langere looptijden. De rentes zijn daarom over het algemeen ook hoger dan op een vrij opneembare spaarrekening.
Je zou kunnen zeggen dat die zich meer naar rechts op de yield curve bevinden dan een vrij opneembare spaarrekening, welke zich links op de yield curve bevindt.
Deposito = niet flexibel, obligatie = wel flexibel
Dat deposito zit je echter meestal wel voor de looptijd van het deposito aan vast. Door een depositoladder (een aantal deposito’s met oplopende looptijden, bijvoorbeeld eentje van 0.5 jaar, eentje van 1 jaar, eentje van 2 jaar, etc.) aan te schaffen word je flexibeler, maar ben je nog steeds minder flexibel dan met vrij verhandelbare obligaties.
Een voordeel van een obligatiefonds ten opzichte van een deposito(ladder) vind ik dan ook dat ik het wel op elk moment kan verkopen, bijvoorbeeld om te herbalanceren wanneer aandelen flink dalen of stijgen.
Tijdelijk spaarrekening of deposito’s in plaats van obligaties?
Met de huidige lage yields is er evenwel zeker wat voor te zeggen om het stabiele deel van je portefeuille (deels) als geld op deposito’s in te leggen of op een spaarrekening zetten. Je loopt zo geen (of minder) risico op een dalende koers van je obligatiefonds bij een stijgende marktrente. Momenteel daarom een prima alternatief voor obligaties naar mijn mening.
Een persoonlijke afweging die maakt dat ik de voorkeur geef aan obligaties: consequent in obligaties blijven beleggen in plaats van tijdelijk (deels) in spaargeld heeft voor mij als voordeel dat ik dan niet bezig hoef te zijn met market timing. Vragen die ik anders voor mezelf moet beantwoorden zijn: “Wanneer stap ik weer uit spaargeld naar obligaties? En wanneer stap ik weer terug uit obligaties naar spaargeld?” Dat geeft mij onrust, daar wil ik niet aan beginnen.
Ook het feit dat obligaties vrij verhandelbaar zijn vind ik aantrekkelijk. Zodra ik wil herbalanceren kan ik dat ook doen. Afhankelijk van de looptijd van eventuele deposito’s kan dat geld niet beschikbaar zijn om te herbalanceren.
Nog wat overwegingen welke zowel voor spaargeld/deposito’s als voor obligaties kunnen pleiten:
Obligaties van investment grade kwaliteit met een middellange looptijd geven al gauw 2x zoveel rente als vrij opneembaar spaargeld. Deposito’s onder het Nederlandse depositogarantiestelsel met een looptijd van minimaal 1 jaar geven vaak een rente die vergelijkbaar is met die van obligaties met bovenstaande kenmerken.
Een spaarrekening of deposito geeft geen transactiekosten, een obligatiefonds kan wel transactiekosten hebben.
Een laatste overweging: zodra de aandelenkoersen flink dalen, dan gaan de koersen van met name veilige staatsleningen meestal omhoog. Men vlucht naar zogenaamde veilige havens. Als je dan staatsleningen verkoopt om met de opbrengst aandelen te kopen, zodat je verhouding aandelen/obligaties weer past bij je risicobereidheid, krijg je meer opbrengst van je verkoop. Die hogere opbrengst heb je bij een spaarrekening niet, want die wordt niet meer waard zodra aandelen in waarde zakken.
Beleggen in obligaties – welke kiezen?
Mijn obligatiebeleggingen tot nu toe
Tot nu toe beleg ik in Europese staatsleningen (25%) en bedrijfsobligaties uitgegeven in euro’s (75%).
Staatsleningen: iShares Core Euro Government Bond UCITS ETF (IEGA)
Bedrijfsobligaties: iShares Core Euro Corporate Bond UCITS ETF (IEAC)
Ik houd daarbij meer bedrijfsobligaties dan staatsleningen aan omdat die typisch iets meer rendement geven dan staatsleningen bij eenzelfde risicoprofiel, zoals vermeld in de Essentiële Beleggersinformatie van beide fondsen.
Deze obligaties zijn in euro’s waardoor ik geen instabiliteit door valutaschommelingen kan krijgen.
Bedrijfsobligaties of staatsleningen?
Bedrijfsobligaties blijken voor een aantal periodes in de geschiedenis beter te renderen dan staatsleningen. Na verder onderzoek kom ik echter tot de conclusie dat dat extra rendement vooral ontstaat doordat ze meer risico met zich meebrengen. Dat strookt dus niet met de informatie in de Essentiële Beleggersinformatie van IEAC en IEGA. Bedrijfsobligaties lijken iets meer op aandelen dan dat staatsleningen dat doen.
Swedroe, een deskundige op dit gebied, gaf daarnaast onlangs een overtuigend pleidooi om voor het stabiliserende deel van je portefeuille geen bedrijfsobligaties aan te houden, zie hier.
Dit alles heeft mij doen besluiten uit bedrijfsobligaties te stappen en uitsluitend in staatsleningen te beleggen voor het obligatiedeel van mijn portefeuille.
Wereldwijd gespreide obligaties gehedged naar de euro
Vanguard pleit in een recent artikel voor wereldwijd gespreide obligaties gehedged naar de euro voor Europeanen. Dit artikel is gebaseerd op een combinatie van ongeveer 20% bedrijfsobligaties en 80% staatsleningen en andere leningen die meestal door overheden gegarandeerd zijn. Zonder dat verder uitgezocht te hebben veronderstel ik dat de conclusies ook gelden voor 100% staatsleningen.
Vanguard laat zien dat wereldwijde obligaties gehedged naar de euro in de periode 1988-2017 significant minder volatiliteit laten zien dan Europese obligaties.
Wereldwijd in obligaties beleggen geeft ook ongeveer 4x zoveel spreiding dan alleen Europees beleggen.
Een ander belangrijk aspect is dat er een vrij lage correlatie is tussen de opbrengst van staatsleningen tussen landen in de wereld in de afgelopen 50 jaar. Als op een plek de rente stijgt, kan het goed zo zijn dat die op een andere plek daalt. Daardoor krijg je bij wereldwijde spreiding van je staatsleningen een stabielere obligatieportefeuille.
Je loopt daarnaast tegenwoordig met uitsluitend Europese staatsleningen een politiek risico. Van de Europese staatsleningen in IEGA is ongeveer 22% Italiaans en 14% Spaans. In beide landen bestaan politieke risico’s die ik niet meer in een dergelijke omvang in mijn stabiele obligatiedeel van mijn beleggingsportefeuille vertegenwoordigd wil zien.
Door wereldwijd gespreid in staatsleningen gehedged naar de euro te gaan beleggen spreid je het risico.
Xtrackers II Global Government Bond UCITS ETF (DBZB)
Sinds kort is er een wereldwijd gespreid obligatiefonds beschikbaar dat belegt in staatsleningen van minimaal investmentgrade kwaliteit, dat gehedged is naar de euro en dat fysiek de obligaties uit het fonds aanhoudt. Dat is het Xtrackers II Global Government Bond UCITS ETF (ticker: DBZB, ISIN code: LU0378818131).
Dit fonds is sinds kort overgestapt van synthetische replicatie op fysieke replicatie. Daarmee is het fonds gaan voldoen aan de 6 eisen die ik aan goed indexfonds stel.
Mijn nieuwe obligatiestrategie
Spreiding van risico’s is bij beleggen volgens de meeste experts en naar mijn persoonlijke overtuiging altijd nog het beste wat je kunt doen. Ik heb daarom besloten om IEAC en IEGA te verkopen en er DBZB voor in de plaats aan te schaffen.
Ik beleg in dit fonds via DeGiro.
Je kunt via DeGiro beleggen in dit fonds via de Duitse beurs Xetra. Het fonds zit niet in de Kernselectie van DeGiro. Daardoor heb je per transactie te maken €4,00 + 0.058% kosten. Ook betaal je per jaar €2.50 aan DeGiro aansluitingskosten voor de beurs Xetra.
Een voordeel van DBZB ten opzichte van IEAC en IEGA is dat het dividend herbelegt, waardoor je geen dividendkosten meer hebt voor dit fonds bij een DeGiro Custody account.
Wanneer je het tickersymbool DBZB intypt in de zoekfunctie na inloggen, dan verschijnt het fonds als volgt:
Via de groene K kun je fonds vervolgens aanschaffen (zie eventueel Instructies voor het aanschaffen van een fonds via DeGiro).
Beleggingstool
Ik heb het beleggingstool dat past bij mijn beleggingsstrategie uit de post Beleggen 2018 in indexfondsen hieronder aangepast naar de nieuwe situatie:
| Leeftijd | |
| Totaal belegd vermogen | |
| VWRL | |
| DBZB | |
| Te beleggen bedrag | |
| Hoe inleg te verdelen | |
| VWRL | |
| DBZB | |
Beleg jij in obligaties? Zo ja, in welke?
Lezer Toine, hartelijk dank! Ik heb goed met je kunnen sparren over dit onderwerp in de voorbereiding op deze post.
Wil jij het FOB huishoudboekje 2019 kado? En een e-mail ontvangen zodra er een nieuwe post verschijnt? Ik stuur geen spam, opzeggen kan altijd en ik geef je e-mailadres nooit door aan derden.
Ik ben geen professioneel adviseur. Je blijft zelf verantwoordelijk voor enige schade geleden door opvolgen van advies of navolgen van informatie op deze site. De informatie op deze site is mijn persoonlijke mening, geen beleggingsadvies en louter informatief en educatief bedoeld. Zie ook de disclaimer. Soms krijg ik een vergoeding als je een transactie doet via een link op deze site. Dit kost jou niets. Reacties kunnen worden gemodereerd of verwijderd.
Hallo,
Bedankt weer voor de heldere uitleg!! ik ben erg blij met de blog!
Wel heb ik nog een vraagje; ik beleg o.a. bij de giro een bedrag van ongeveer 150 euro per maand. Als ik dan om de maand obligaties wil aankopen ben ik wel veel kwijt aan de transactie kosten. Wat zou jou advies zijn? om dit eenmalig per jaar te doen, of te blijven bij IEAC ?
Dan zou ik het eenmaal per jaar doen
Mooie Blog weer mr Fob. En net op tijd want ik zit te wachten tot me bankspaar overgezet is naar DeGiro om dan 75% EFT en 25% obligaties aan te kopen. En ook nu alweer voor de 2 maand paar stukken FTSE aangekocht vandaag.
Wow, erg goed artikel Mr FOB! Helder, duidelijk, super gedaan!
ik ben zelf meer voorstander van een wat aggresievere verdeling van leeftijd – 10 als percentage obligaties, waardoor ik bij dezelfde leeftijd 10% minder obligaties zal aanhouden dan jij doet.
Momenteel heb ik helemaal geen obligaties, omdat ik veel cash aanhoud voor de aankoop van beleggingsvastgoed. Ik beschouw voor nu dat geld als voldoende buffer om te herbalanceren. Als ik straks daadwerkelijk vastgoed heb aangekocht zal ik weer obligaties opnemen in mijn portefeuille.
Ik zou een deel van de oorspronkelijke obligatiefondsen hebben aangehouden, naast de oorspronkelijke. Je kunt namelijk het beste ook zorgen voor spreiding in indices, aanbieders en brokers. Fouten, mismanagement, faillissement, fraude, beleidswijzigingen, etc. zijn allemaal bij trackers en indices evenzeer mogelijk als bij actieve fondsen, denk aan Murphy’s Law en Black Swans. Slechts één enkel obligatiefonds is m.i. GEEN spreiding, ook al is het intern goed gespreid. De kosten en moeite van een handvol fondsen versus maar één zijn miniem.
Bedankt voor je duidelijke uitleg, as usual. Ik twijfel zelf nog om m’n portefeuille aan te vullen met obligaties in plaats van cash, dus je toelichting komt weer mooi op tijd!
Fijn en heel duidelijk artikel. Dit blog sinds gisteren ondekt maar alles aan het doorspitten. Dank voor de zeer nuttige en uitgebreide informatie!
Nieuw bij DeGiro, maar ik word van éeen ding niet wijzer: De rentevergoeding per obligatie fonds kan ik nergens vinden of zien?
Die kun je bijvoorbeeld op Morningstar vinden
Thanks Mr FOB, wat een top-artikel weer!!!
Bij DEGIRO zie ik dit Duitsland – XETRA
€4,00 + 0,058%
Hoe kom jij aan die 0,04% voor de transactie kosten?
Bedankt voor je oplettendheid. Ik had die tarieven al voor 15 augustus opgezocht, maar zag zojuist dat ze per 15 augustus het tarief met 0.018% verhoogd hebben. Ik heb het aangepast.
Dank Mr FOB, ik heb me onlangs aangemeld bij de Giro, nav eerder blogs van u, heb ik de stappen gevolgd maar de Vanguard die u heeft waren onvindbaar. En zo maar ergens op klikken brengt me naar iets waar ik nog te weinig van weet. Ik probeer DBZB te gaan doen met om te beginnen een klein bedrag ( 500) om te beginnen. Deze blog komt dan ook als geroepen! ik kijk nu al uit naar een volgende blog! Ga zo door!
Goede post die diep op het onderwerp ingaat! Ik heb al jaren 25% van mijn portefeuille in IEAG zitten (euro aggregate bonds), maar door dit artikel ben ik wel gaan twijfelen of ik niet ook globaal gehedged naar euro moet gaan beleggen.
Na wat onderzoek heb ik nog wel twijfels en hoor graag wat jij en anderen er van vinden, voor ik een beslissing maak.
Ten eerste heb ik behalve dezelfde regels als jij nog een extra; dat een ETF voldoende liquide moet zijn met een redelijk dagelijks handelsvolume. Nu worden er van DBZB maar een paar honderd per dag verhandeld, wat ik erg laag vind. Of is dat geen probleem?
Ten tweede zijn de enige substantiële toevoegingen U.S. bonds (37%) en Japanse bonds (20%). En Japanse bonds lijken mij onaantrekkelijk aangezien de gemiddelde yield op -0.15% zit. Tel daar 0.25% etf kosten en 0.20% hedgingkosten bij op en je hebt een verwacht rendement van -0.60% voor de gemiddelde looptijd van 7 jaar. Is het niet gewoon een optie om een EUR hedged U.S. gov bond ETF er bij te nemen van xtrackers?
En ten derde snap ik niet waarom het rendement van DBZB sinds oprichting bijna 10 jaar geleden zo laag is (2.8% per jaar), terwijl lokale EUR gov bonds 4.5% deden en lokale U.S. gov bonds 3.5%, en dat is het grootste deel van de portefeuille. Het lijkt dat het fonds niet heel efficiënt is. Of wordt dat beter nu er fysieke sampling is?
Ik zie voor mij als buy-and-hold belegger niet direct een issue in de relatief lage handelsvolumes in DBZB. De spread is daardoor relatief hoog, maar doordat dat eenmalige aan-/verkoopkosten betreft heb ik daar op de langere termijn geen significante last van.
Ook hou ik mijn portefeuille graag zo simpel mogelijk (het KISS principe: Keep It Simple Stupid). IEAG aanvullen met andere tracker(s) zou daarom niet mijn voorkeur hebben. Ik zou, wanneer je dan toch ook corporate bonds aanhoudt zoals je met IEAG doet, eerder AGGH ter vervanging nemen van IEAG. Dan heb je wereldwijde spreiding gehedged naar de euro.
Ik vermoed dat het rendement zo laag is geweest door de synthetische replicatie. Niet voor niets dat ik daar ver van blijf 😉
Hoewel ik je bijdragen zeer waardeer, ben ik het in dit geval toch oneens.
Volatiliteit is niet hetzelfde als risico. Als je 40% van de waarde van je aandelenportefeuille ziet verdampen tijdens een crisis, dan wordt dit ‘verlies’ enkel gerealiseerd op het moment dat je je aandelen verkoopt. Wat je natuurlijk niet moet doen tijdens een crisis omdat je dan juist aandelen kunt kopen voor ’50 pennies on the dollar’. Dit is wat Warren Buffet zegt over risico en obligaties met de huidige marktrente:
“The riskiness of an investment is not measured by beta (a Wall Street term encompassing volatility and often used in measuring risk) but rather by the probability – the reasoned probability – of that investment causing its owner a loss of purchasing-power over his contemplated holding period. Assets can fluctuate greatly in price and not be risky as long as they are reasonably certain to deliver increased purchasing power over their holding period.(…)
Most of these currency-based investments are thought of as “safe.” In truth they are among the most dangerous of assets. Their beta may be zero, but their risk is huge.
Current rates (…) do not come close to offsetting the purchasing-power risk that investors assume. Right now bonds should come with a warning label.”
Source: Warren Buffett, Berkshire Hathaway 2011 annual letter to shareholders
Lees vooral die laatste paar zinnen nog eens door. Met andere woorden, wanneer je tegen de huidige marktrente belegt in obligaties ga je vrijwel gegarandeerd aan koopkracht inleveren. Bedenk ook goed dat obligaties geen enkele bescherming bieden tegen inflatie, in tegenstelling tot aandelen.
Particuliere beleggers doen er goed aan tegen de huidige marktrente ver weg te blijven van obligaties.
Als je risico definieert als kans op negatief rendement, zoals Buffet doet, dan zijn obligaties (of spaargeld) momenteel zeer riskant, zeker als je inflatie meerekent.
Voor mij verminderen ze het risico van mijn portefeuille wel degelijk. Ze zorgen ervoor dat de kans dat ik in paniek aandelen verkoop tijdens een beurscrach vermindert doordat mijn portefeuille stabieler wordt. Dat is meestal het grootste risico dat beleggers lopen. Ik heb dat aan den lijve ondervonden in 2008. En dat is meestal, zoals Buffet ook schrijft, de manier waarop de term risico gehanteerd wordt in de beleggerswereld. En zo bedoel ik hem.
Ik ben daarom een groot voorstander van een stabiliserende component (obligaties of spaargeld) in een portefeuille, tenzij je uit ervaring ervan overtuigd bent dat je tijdens een beurscrach geen aandelen verkoopt.
Zie ook mijn reactie op je vorige reactie. Daarnaast: Obligaties heb ik niet voor het rendement maar voor de stabiliteit. Als ik in paniek aandelen verkoop tijdens een beurscrach heb ik veel meer koopkrachtverlies dan door de obligaties naast aandelen aan te houden.
Goed artikel. Als het om aandelenfondsen gaat is bijna iedereen het wel met elkaar eens, maar over obligatiefondsen liggen de meningen uit een heb ik het idee. In mijn beleggingsstrategie hou ik geen obligaties aan tijdens de opbouwende fase (als je nog je salaris kan investeren). Maar ik koop steeds meer obligaties nu FI steeds dichter bij komt. Leeftijd naar aandeel obligaties lijkt me inderdaad een prima uitgangspunt (bij is is de max dan wel 40% obligaties)… maar ieder zijn eigen strategie natuurlijk.
Interessant en best heel duidelijk geschreven artikel voor mij als super-leek. (Moet nog wel nogmaals lezen hoor, maar dat ligt zeker niet aan jou:)
Wij zijn 55 en 57 jaar oud…wat kunnen wij naast sparen en evt extra aflossen hiermee nog doen gezien het korte termijn handelen van 5 of max 10 jaar..
Met een dusdanig korte beleggingshorizon zou ik niet meer gaan beleggen maar het geld in spaardeposito’s aanhouden.
Hallo FOB,
1 – Je gaf aan dat jij de crash van 2008 hebt meegemaakt. Had jij toen losse aandelen of alleen etf’s? Jij bent lange termijn investeerder, waarom heb jij je aandelen verkocht?
2 – DBZB is een Government Bond, dus jij hebt geen bedrijf obligatie fond in je portfolio? Het fonds zit niet in de Kernselectie van DeGiro. Daardoor heb je per transactie te maken €4,00 + 0.058% kosten. Ook betaal je per jaar €2.50 aan DeGiro aansluitingskosten voor de beurs Xetra. Dus betaal je ook nog extra kosten. Ik snap de voordeel niet van je keuze.
1. Ik had toen aandelen. Ik heb verkocht omdat ik in paniek raakte. Met alleen aandelen(ETF’s) slaap ik tijdens een beurscrach niet meer rustig, ondanks dat ik een langetermijninvesteerder ben.
2. Ik heb geen bedrijfsobligaties meer in mijn portefeuille. Ik leg in de post uit waarom ik die niet meer in portefeuille heb. DBZB is het enige wereldwijd gespreid beleggende indexfonds dat in staatsleningen belegt en dat is gehedged naar de euro. Daardoor heb ik die gekozen en neem de kosten voor lief.
@Mr FOB In mijn optiek is er een betere strategie om je tegen jezelf te beschermen, namelijk door jezelf beter te informeren over wat geld nu eigenlijk is. En dan verandert je kijk op de gebeurtenissen zodanig dat je zaken heel anders gaat interpreteren. Dan besef je dat wanneer de markt 40% keldert, dit enkel een panic sell off betreft waarbij de markt de aandelenprijs niet in lijn is met de werkelijke (intrinsieke) waarde van het bedrijf. Een goed moment om juist te kopen dus.
Zelf word ik, met de huidige marktrente, juist ongemakkelijk als ik teveel cash (of vastrentend) aanhoud. Het rendeert niet, koopkracht daalt en je heb totaal geen bescherming tegen inflatie. Als ik naar het fonds kijk dat je bespreekt dan zie ik een YTM van 8 jaar met een rendement van 1.5%. Ik meen dat daar de lopende kostenfactor nog van afgetrokken moet worden dus dan houd je 1.25% over. Met een inflatie van rond de 2% duwt dat je rendement al in het rood en weet je zo goed als zeker dat je met die investering de komende 8 jaar gaat verliezen, en dan heb ik de vermogensbelasting nog niet eens meegerekend. Dat is geen investering, dat is een dief zijn van je eigen portemonnee.
Veel beter is dan om dat geld dat je in obligaties wilt stoppen, te gebruiken om je hypotheek af te lossen, als je die nog hebt. En als je dan zegt, ja maar ik wil over dat geld kunnen beschikken op korte termijn, dan zeg ik, dan moet je ook geen obligaties kopen. Obligaties zijn net zo goed voor de lange termijn als aandelen dat zijn. Als de rente het komende jaar stijgt en je moet je obligaties verkopen, dan verlies je geld omdat, zoals je al aangaf, de waarde van obligaties daalt bij een stijgende rente. En dan heb ik transactiekosten nog niet eens meegerekend.
Het fonds dat je bespreekt met een gemiddelde YTM van 8 jaar, moet je zien als een spaardeposito bij een bank met een duur van 8 jaar.
Je kunt zelf een obligatiefonds imiteren met bankspaardeposito’s op een veel veiligere manier. Het werkt als volgt; je verdeelt het geld dat je in vastrentend wilt investeren over spaardeposito’s van 3 maanden, 6 maanden, 9 maanden, 1, 2, en 3 jaar. Laten we zeggen dat je 18k te investeren hebt, dan is dat 3 000 euro voor elk deposito. Na 3 maanden komt het eerste deposito vrij en kun je vrij over dat geld beschikken. Je weet dat je altijd gegarandeerd binnen een jaar over 12k kunt beschikken. Als je dan ook nog 3 000 euro altijd vrij hebt staan, is dat 15k. Voldoende als noodfonds voor de meesten. Alles wat je meer te investeren hebt stop je in deposito’s van 2 tot 3 jaar, zolang je altijd maar 15k binnen een jaar vrij te besteden hebt (als dat je noodfonds is).
Je kunt je eigen YTM uitrekenen met een eenvoudige formule en voila, je eigen ‘obligatiefonds’. Alleen is het geen obligatiefonds, het is veel beter dan een obligatiefonds. De voordelen:
– de waarde van je deposito’s daalt niet bij een stijgende rente (itt tot obligaties)
– geen transactiekosten
– alles gegarandeerd via het depositogarantiestelsel
– de tijd is in je voordeel; een depositie van 2 jaar wordt uiteindelijk 1 jaar en valt dan binnen je noodfonds
Ik doe dit zelf al enkele jaren via Leasplan bank en nu ook NIBC.
Hoe denk je over Rabo Certificaten? Dit zijn ook obligaties en geven ca. 6% rendement.
Certificaten van Rabobank lijken op aandelen, als je kijkt naar de zekerheid van terugbetaling bij een faillissement. Het zijn zogenaamde achtergestelde leningen. Als Rabobank failliet gaat, komen eerst spaarders en schuldeisers die leningen hebben verstrekt aan de beurt. Pas daarna kunnen certificaathouders eventueel iets claimen.
Ze worden in principe niet afgelost. Beleggers moeten daarom ook rekening houden met het koersrisico van de Certificaten. De emissie van nieuwe Certificaten maakt oude Certificaten minder waard. Daarnaast loop je met de koers een renterisico dat vergelijkbaar werkt als met obligaties.
Rabobank heeft ook geen verplichting om de kwartaalvergoeding uit te keren en kan als het financieel slecht gaat de kwartaaluitkering eenzijdig schrappen.
Kortom, meer risico en dus niet voor niets een veel hogere vergoeding dan voor echte obligaties/spaargeld.
Hi Mr. FOB. Ik lees al je artikelen met veel interesse, dank hiervoor.
Ik heb een belangrijke vraag over deze opmerking die je in al je artikelen minstens 1x terug laat komen in verschillende vormen:
‘Als ik in paniek verkoop (zoals in 2008)’
Dit is een fundamentele aanname, welke:
– je voor jezelf tegen wilt gaan door goed voor te bereiden en doordacht te werk te gaan
— ons daarin meeneemt dmv dit blog
Daarmee lijkt me dit constant aanhalen een contradictio in termini (geworden). Immers ga je niet verkopen, doordat je weet wat je nu weet en er naar handelt (buy-hold, spreiding, spreiding, spreiding, kostenfocus, lange termijn).
Ik volg dus niet helemaal dat je de id opbouwfase obligaties nodig hebt voor de gemoedsrust?
Ik vind het te heftig om tijdens een beurscrach mijn ondertussen grote vermogen voor een significant deel te zien verdwijnen, ondanks dat ik er vertrouwen in heb dat het herstelt. Gevoel versus ratio.
Dank weer voor deze bijdrage, ik heb hem met interesse gelezen.
Net als een aantal andere reageerders zou ik niet deze switch gemaakt hebben.
Zeker niet vanwege de kosten die ermee gemoeid zijn, die vaak een onderschat aspect zijn voor het rendement van een portefeuille
Of je wel of niet in obligaties wilt beleggen en waarom is denk ik vooral een persoonlijke keuze. Dat bekende beleggers tegen pleiten, zoals Jaap aangeeft, wil naar mijn idee niet zeggen dat dat voor een individuele belegger ook het beste recept is. Zo zal het fonds van Buffet hemzelf ruimschoots overleven en dus op een andere manier rendement kunnen genereren dan een (pre)pensioen portefeuille
Ikzelf heb daarom op dit moment alleen obligatie etfs uit de kernselectie in de volgende verhouding
50% overheidsobligaties
25% amerikaanse bedrijfsobligaties
25% europese bedrijfsobligaties
Deze zijn samen 35% van de portefeuille
Bij het beleggen in overheidsobligaties via een fonds kijk ik vooral naar de landensamenstelling
Is dat, zolang je FO / streefdatum nog >10-15jr id toekomst ligt, niet irrelevant?
Niet persoonlijk; deze emotie heeft toch al met al een veel grotere impact dan alle kosten en spreiding bij elkaar?
Of ben ik toch teveel van market timing uit aan het gaan?
Onafhankelijk van de fase waarin je zit is het allerbelangrijkste dat je, ook tijdens beurscraches, vasthoudt aan je strategie. Als dat met 100% aandelen volhoudt: prima. Heb je daar een stabiliserende component, zoals obligaties bij nodig hebt: ook prima. Dat laatste geldt voor mij.
Leerzame blogs welke ik graag lees. Ik ben nu 2 mnd bezig met beleggen bij Degiro met een vaste maandelijkse inleg. Mijn beleggingen bestaan nu in de opstart uit 75% aandelen (VWRL) en 25% obligaties (IEAG en IEAC) zoals eerder door Mr. FOB hier aangehaald. Spreiding in je beleggingen is goed en obligaties zorgen voor een dempend effect bij neergaande beurskoersen. Maar nu zit ik met een vraag aangezien ik ook vastgoed, met annuitaire hypotheek, bezit welke ik verhuur. Dit zal op termijn volledig tot het eigen vermogen behoren welke een constante passieve inkomstenbron zal genereren. De vraag is nu of het wel wijs is om nog voor extra spreiding in mijn beleggingsportefeuille te zorgen middels obligatiefondsen of om toch voor 100% aandelen te gaan. Ik weet het, het blijft een gevoelskwestie, maar wat zouden jullie doen ?
Het is niet alleen een gevoelskwestie. Als je 30% obligaties pakt dan lever je ~1% rendement in wat voor een ~12% minder verlies zorgt bij een eventuele crash (ICRPRINC). Het leven is natuurlijk heel onvoorspelbaar, geld wat je vandaag niet nodig lijkt te hebben is morgen misschien wel ineens nodig. Je vastgoed dempt ook een eventuele aandelen crash, dus als je comfortabel bent met het vastgoed als hedge (en wellicht daarmee minder liquiditeit) is daar niets mis mee. 100% aandelen is ook niets mis mee, zolang het een geïnformeerde en bewuste keuze is. Ik kies voor 25% DBZB.
Bedankt voor je reactie. Na meer onderzoek gedaan te hebben afgelopen weekend, heb ik besloten om het obligatiedeel van mijn portefeuille te switchen van IEAG naar AGGH. Vooral om het feit dat de allocatie naar Italiaanse en Spaanse staatsobligaties ongeveer 25% is binnen IEAG, wat risicovoller is dan wat je zou verwachten van een ‘veilig’ gedeelte van een portefeuille. Binnen AGGH is dit maar 6%. Ik heb AGGH verkozen boven DBZB omdat ik geen probleem met het beetje extra risico van corporate obligaties in ruil voor extra yield en diversificatie.
Dit is de eerste verandering in mijn portefeuille allocatie sinds 2015, en de grootste transactie die ik ooit op de beurs gedaan heb (normaal leg ik alleen maandelijks een vast bedrag in). Ik werd toch wel een beetje zenuwachtig om zo veel geld heen en weer te schuiven en heb het orderbook goed in de gaten gehouden; 1 eurocent verschil in de prijs van AGGH zou me bijna evenveel kosten als mijn totale beleggingskosten in een jaar.
Toch best knap van dat jouw post dit teweeg heeft gebracht. Nogmaals hulde voor de goede post en het ondersteunende materiaal!
Ik zit in dezelfde situatie en zie mijn vastgoed als een vast renderende belegging. Hierdoor beleg ik het restant van mijn portefeuille voor 100% in aandelen. Als ik genoeg heb belegt en het moment is juist zal ik de aandelen verkopen en nog meer vastgoed bijkopen.
Hallo FOB
Ik heb net deze symposium gekeken. https://www.youtube.com/watch?v=8rTBEZSL7-4 . Het gaat over asset allocatie. Het is me opgevallen dat jij nog niet over commodities (goud, zilver ezv) iets hebt geschreven. Commodities zijn wel nodig om je portfolio te stabiliseren tijdens het crash? Jouw asset allocatie bestaat uit aandelen, obligaties en spaargeld volgens mij. Daar zit dus geen vastgoed, commodities. Of heb jij dit bewust gekozen om jouw kosten zo laag mogelijk te houden? Nog een vraagje, als je tijd hebt wil jij dan een uitgebreid post schrijven over asset allocatie? Hoe heb jij je eigen asset allocatie bepaald?
Commodities kunnen heftig fluctueren en zijn daardoor riskant om als stabilisator te gebruiken. Daardoor vind ik ze niet interessant.
Ik heb via een grotendeels afbetaald huis ook flink wat vermogen in vastgoed. Ik heb een post over asset allocatie op mijn lijstje gezet.
@Bart
Heb jij kosten goed gerekend? Ik heb nooit IEAG gekocht vanwege dat de fonds niet in kern selectie zit van de giro. Ik wilde niet elke keer transactie kosten betalen. Ik zoek wel een overheids obligatie fonds maar nog niet een gevonden die goed gespreid is en ook in de kern selectie zit van de giro. AGGH lijkt me wel leuke kandidaat maar niet in Nederland genoteerd. AGGH zit volgens mij ook niet in kernselectie van de giro. Dus elke jaar 2.5 euro extra betalen + elke keer transactie kosten. Als ik vragen mag, hoeveel % is AGGH heb je in je obligatie portfolio?
@Mr. FOB
Hier is toch geen sprake van een tegenstelling tussen gevoel en ratio? Het is rationeel rekening te houden met je gevoel. Bovendien, hoe zou jij je grote vermogen effectief kunnen herbalanceren bij een beurscrash indien je 100% in aandelen belegd zou zijn?
Dank je voor je toevoeging Toine. Het vastgoed beschouw ik als een gedeeltelijke hedge aangezien ik er vanuit ga dat de indexering van de huur niet volledig de inflatie zal kunnen volgen, zeker niet nu de inflatie momenteel oploopt. Ik heb me wat meer verdiept in obligatie’s maar vind het lastige materie. Ik zoek eigenlijk naar meer alternatieven zodat ik een goede afweging kan maken. Liefst wel een zo laag mogelijke kost en een goede is spreiding belangrijk. Maar obligatiefonds DBZB heeft zeker mijn aandacht. Hebben jullie nog voorstellen voor staatsobligaties welke hier nog niet genoemd zijn ?
@Sabey: Ik zit al vanaf het begin bij Binck, niet bij DeGiro. Hogere transactiekosten en recent een servicefee (bah), maar geen uitlenen van aandelen of dividendkosten. Ik heb nu 25% AGGH in mijn ETF portefeuille.
Nog een reactie op voorgestelde alternatieven van obligaties. De reden dat je (staats)obligaties als deel van een portefeuille gebruikt, is vooral de negatieve correlatie met aandelen. Als aandelenkoersen sterk zakken, gaan staatsobligaties zo goed als altijd omhoog, en vice versa. Dit verlaagt het totale risico van je portefeuille, met maar iets minder rendement; de “efficient frontier”.
Grondstoffen en goud hebben juist géén correlatie met aandelen. Bovendien generenen grondstoffen geen dividend/winstgroei zoals aandelen, of rente zoals obligaties. Als lange termijn belegging stijgt de prijs slechts mee met inflatie.
Fysiek vastgoed is geen vast renderende belegging omdat de onderliggende waarde kan fluctueren, je tijdelijk leegstand kan hebben, of onderhoud moet plegen. Het is wel een goede diversificatie overigens in een totale portefeuille (persoonlijk gebruik ik een vastgoed ETF).
Een geladderde spaardeposito is wel een prima alternatief omdat je bijna geen risico loopt tegen een middellange termijn rendement ongeveer die maar iets lager is dan de yield van een obligatie ETF. Maar dan mis je wel de eerdergenoemde negatieve correlatie met aandelen.
‘k Beleg al jaren in aandelen (vanaf 2008 d.m.v. ETF’s), maar heb nooit obligaties of een obligatiefonds bezeten. Spaargeld/-deposito’s doen het ook prima als tegenhanger van aandelen. Kan me herinneren dat ik Hendrik Meesman sprak en zijn obligatiefonds (Barclays Europe Govt. Fonds) – dat toen enkele jaren bestond – ruimschoots versloeg. Voordelen van spaargeld/-deposito’s: de kosten zijn nihil, je raakt je geld (tot € 100.000 p.p. per bank) gegarandeerd niet kwijt (geen kredietrisico) en je hebt ook geen renterisico (althans het deposito wordt niet minder waard bij een stijgende rente). Toegegeven, je bent minder flexibel.
Bedenk dit: wij (particuliere beleggers) kunnen hiervan gebruik maken, institutionele beleggers (zoals verzekeringsmaatschappijen en pensioenfondsen) niet.
@Bart, de reden waarom obligaties vaak omhoog gaan tijdens een beurscrash is doordat centrale banken het rentebeleid versoepelen om consumptie en investering te stimuleren. Lagere rente = stijging waarde bestaande obligaties. Het huidige rentebeleid laat echter weinig ruimte over voor een verdere daling van de rente en het is waarschijnlijker dat centrale banken (weer) naar quantative easing (opkopen van obligaties) grijpen wanneer we in een recessie belanden. Dit gaat niet gepaard met een (significante) stijging van de waarde van obligaties.
@Empire helemaal mee eens, ik heb met verschillende institutionele beleggers gesproken en die geven allemaal aan dat ze veel liever bankspaardeposito’s kopen vandaag dan obligaties. Dit gaat uiteraard niet met de bedragen waar zij mee ‘spelen’.
En zoals ik al eerder zij, als je het geld niet vast kunt zetten voor bepaalde tijd moet je het ook niet in obligaties stoppen, die zijn net zo goed voor de lange termijn.
@Jaap: Rentebeleid van centrale banken is niet de enige reden dat obligatierentes dalen. Als het beleggers te heet onder de voeten wordt en hun vermogen omzetten van aandelen naar obligaties, dan daalt de rente ook, met inderdaad als gevolg stijgende obligatieprijzen. Met dat effect hebben centrale banken niets te maken.
Een ander nadeel trouwens specifiek voor staatsobligaties in eurolanden, is dat eurolanden zelf geen geld kunnen printen (enkel de ECB kan dat). Het grote risico tijdens een crisis is het domino-effect; consumptie daalt, minder belastingkomsten voor de overheid, overheid kan niet meer aan zijn betalingsverplichtingen voldoen en moet geld bijdrukken. Een land als de VS of Japan kan dat eenvoudig doen, een Euroland dus niet omdat dit recht is voorbehouden aan de ECB. Een Euroland kan dus failliet gaan op obligaties uitgedrukt in ‘eigen’ valuta.
Investeerders weten dit maar al te goed wat betekent dat ze obligaties gaan schuwen in de landen met een zwakkere financiële positie (Zuid Europa). Je zult hier dus het omgekeerde zien, namelijk dat de rente op obligaties fors omhoog gaat in tijden van crisis. Je ziet dit nu ook al in bijvoorbeeld Italië gebeuren, waar net een nieuwe regering aangenomen is die al aangegeven heeft mogelijk niet aan de Europese begrotingsnorm te voldoen volgend jaar. Zelfde in Griekenland enkele jaren geleden.
Gezien de wankele financiële positie van Italië en Griekenland gaan deze landen gegarandeerd in de problemen komen tijdens een crisis. Portugal en Spanje waarschijnlijk ook. Als je dan kijkt naar de huidige rente op deze obligaties dan is wel duidelijk dat je bij lange na niet gecompenseerd wordt voor het risico dat je loopt..
Nu ik toch bezig ben, wat je ook zult zien tijdens een crisis is dat een groot aantal bedrijven en landen hun investment grade credit rating verliezen. Ze worden zogezegd gedowngrade van investment grade naar junk. Dat betekent een stijging van de rente op deze obligaties en tevens betekent dit dat de fondsen die hier besproken zijn deze obligaties noodgedwongen zullen moeten verkopen omdat hun investment policy is dat ze enkel investeren in investment grade obligaties.
Deze obligaties worden dus tegen (fors) verlies verkocht.
Als je al die risico’s bij elkaar opsomt dan kun je enkel tot de conclusie komen die Warren Buffet getrokken heeft en dat is dat je met de huidige rente niet adequaat gecompenseerd wordt voor het risico dat je loopt. Ik denk dat veel mensen obligaties onterecht als een ‘veilige’ investering zien en niet goed beseffen welke risico’s er aan kleven. Daarom zeg ik, blijf lekker bij een bankspaardeposito. Veel overzichtelijker, goedkoper en veiliger.
Mr. FOB weet/beseft inmiddels dat de koersen van bedrijfsobligaties in een crisis met de aandelen mee naar beneden gaan. Hij had zich aanvankelijk gebaseerd op de gelijke risicoprofielen in de EBI bij IEGA en IEAC. Vervolgens leerde onderzoek hem dat staatsobligaties in euro’s (vanwege eurolanden zoals Italië en Spanje) in tijden van crises (waarschijnlijk) niet voor de gewenste anticorrelatie gaan zorgen (i.t.t. bijvoorbeeld de USD voor de Amerikaanse belegger). Zijn oplossing is een betrekkelijk klein en naar de euro gehedged wereldwijd gespreid obligatiefonds in staatsleningen: DBZB.
Met Jaap blijf ik bij spaardeposito’s naast wat (vrij opneembaar) spaargeld. Het is, zoals hij schrijft, overzichtelijker, goedkoper en veiliger. Het voldoet (daarmee) tevens aan het KISS-principe.
Extra flexibiliteit kun je eventueel verkrijgen door een doorlopend krediet als ‘noodfonds’. Zolang je daarvan geen gebruik maakt, is deze voorziening gratis.
Met EUR 1.4 miljard vermogen weet ik niet of je DBZB klein kan noemen? Met de keuze voor een Nederlandse spaarrekening/deposito onder het depositogarantiestelsel is niets mis. AGGH (of zelfs IEAG) zijn ook prima opties als je bewust bent van de verschillen. Op lange termijn zullen staatsobligaties gemiddeld meer rendement opleveren en wil je een universele langetermijn portfolio dan is de keuze voor een staatsobligatie ETF naar mijn mening (ook) logisch.
@Toine
DBZB noemde ik ‘betrekkelijk klein’. Zo is IEAC (waaruit Mr. FOB zich terugtrok) met € 7,4 miljard belegd vermogen ruim vijf keer groter. Met mijn bijdragen heb ik willen benadrukken dat er voor de particuliere belegger een goed (eenvoudig, goedkoop en zekerder) alternatief bestaat: spaargeld/-deposito’s.
Hallo Mr FOB,
Bedankt voor de goede post weer, interessant en duidelijk uitgelegd!
Ik vroeg me af, hoe blijf je op de hoogte van financiële ontwikkelingen en adviezen? Met andere woorden, welke kranten/websites/personen volg je en via welke media kanalen?
Leer graag meer bij en ben benieuwd naar jouw tips en ervaringen op dat gebied.
Ik zoek veel uit via Google. Daarnaast lees ik voornamelijk de blogs en fora uit mijn blogroll en volg het nieuws via nieuwsapps en TV.
Dank voor je doorwrochte artikel 🙂
Wat ik nog enigszins mis is de invloed van de (gemiddelde) resterende looptijd van de obligaties. Als die korter is dan is er volgens mij minder volatiliteit en risico. Zie bijvoorbeeld de EBIs bij Brand New Day van hun fondsen Staatsobligaties Lang (gemiddelde resterende looptijd 15 jaar, risicoklasse 4) en Staatsobligaties Kort (gemiddelde resterende looptijd 5 jaar, risicoklasse 3).
Dat klopt. En dan zit je verder naar links op de yield curve en heb je dus minder rendement
@Bart: heb je een tip voor een goede/goedkope vastgoed ETF?
Ik ga al mijn beleggingen verkopen en beleggen in VWRL en/of DBZB maar twijfel of ik obligaties moet nemen aangezien de verwachting is dat de rente gaat stijgen en dat ze dus minder waard gaan worden.
Of ik ga 100% VWRL doen of 60% VWRL en 40% DBZB. Mijn beleggingshorizon is 15 jaar. Ik heb al eerder crashes meegemaakt 2000 en 2008 en dat hakt er toch behoorlijk in op het rendement met alleen aandelen. Ben al die tijd blijven zitten en voornamelijk in aandelen maar als ik nu terug kijk op het effectieve rendement dan valt het toch tegen.
Mr Fob: de 6 tot 7% rendement die je noemt, over welk periode ben je er in geslaagd deze te realiseren met je 50-50 strategie?
Ik heb geen 50-50 strategie, maar mijn leeftijd in obligaties. Ik heb de afgelopen jaren meer dan dit rendement behaald door de goede beursjaren.
Over een termijn van tientallen jaren kom je typisch op rendementen van 6-7% per jaar met een verdeling van 60%-80% aandelen en 40-20% obligaties.
Mr Fob,
Nogal wat nieuws momenteel over obligaties.Ik zag dat US naar 3.5% aan het gaan is. Kan je ook puur amerikaanse obligaties kopen? 3.5% rendement is niet slecht toch?
Thanks weer voor een mooi blog!
Die kun je wel kopen.
Obligaties heb ik niet voor rendement maar voor stabiliteit. Aandelen heb ik voor rendement. Ik wil met beide daarnaast wereldwijde spreiding om het risico te minimaliseren. Ik ga dus niet overwegen naar Amerikaanse obligaties.
Hi Mr FOB, ik volg met veel plezier je blogs. Helaas zijn je posts over indexfondsen verouderd omdat je sommige Vanguard indexfondsen (vooralsnog) niet meer kunt aankopen. Wat is je huidige strategie, wat zijn nu de 4 indexfondsen waar je in investeert? En, is VWRL via de London of Swiss Stock Exchange een alternatief?
Mijn huidige strategie staat in deze post waarop je gereageerd hebt, ik beleg in VWRL en DBZB. VWRL via London of Swiss Stock Exchange zit niet in DeGiro Kernselectie en kun je daarom daar niet gratis in handelen. Via Euronext Amsterdam wel.
Ik was op zoek naar meer info over obligaties en deze blog heeft me zeker wijzer gemaakt. Dank hiervoor. Zelf zit ik voor een deel in perpetuals van de ASR en Aegon en Rabo certificaten die hoge rentes geven maar volgens je blog zijn die dus veel meer aan veranderende rentes onderhevig en kun je die wellicht beter verkopen bij stijgende rentes. Wat me niet duidelijk is op welke rente je dan moet letten? Op de NL 10y rente of op een gemiddelde Europese rente?
Verkopen bij stijgende rentes staat gelijk aan market timing. Het moment van wisselen van strategie zou ik niet af laten hangen van de rentebewegingen.
Hallo mr. FOB,
Bedankt voor de informatie over obligaties! Wij staan op het punt te starten met beleggen via DeGiro, en willen zo’n 30% aan obligaties kopen. Je hebt een goed verhaal over het beleggen in een wereldwijd staatsobligatiefonds dat gehedged is naar de euro (Xtrackers II Global Government Bond UCITS ETF). De transactiekosten vallen met echter wel tegen. Als je dat iedere maand bij het aankopen van nieuwe obligaties moet afdragen loopt dat aardig op toch? Zijn er nog andere wereldwijde fondsen, gehedged naar de euro, die wél in de kernselectie van DeGiro vallen? Of valt de hoeveelheid transactiekosten wat jou betreft wel mee?
Dit is het enige fonds dat ik ken. Je kunt bijvoorbeeld ook je inleg gedurende een jaar opsparen op een spaarrekening en dan in een keer inleggen. Dat scheelt transactiekosten.
Bedankt Mr FOB! Wat betreft DBZB: hoe veel zou je daar maandelijks ongeveer van moeten aankopen om dit interessant te maken tov bijvoorbeeld een IEAC? Dit met het oog op de transactiekosten.
Ik zou DBZB niet met IEAC vergelijken op basis van transactiekosten. Dan kun je mijns inziens beter DBZB vergelijken met een spaarrekening/deposito, zoals ik in de post uitleg. Afhankelijk van de omvang van je maandelijkse inleg, en dus de relatieve omvang van de transactiekosten, kun je overwegen om je inleg een aantal maanden op te sparen op een spaarrekening en dan in te leggen in DBZB.
Mr FOB, ik zou in plaats van obligaties beleggen in een aandelen ETF die defensief verspreid is zoals gezondheidszorg, nutsbedrijven, voeding en goud. Veel beter dan obligaties omdat die in tegengestelde richting van de offensieve aandelen staan en waardoor ze het rendement ervan continu remmen en in de tijd van crisis slechts het verliez verminderen. Advies: http://www.morningstar.nl/nl/etf/snapshot/snapshot.aspx?id=0P00002D83&InvestmentType=FE
Dankjewel voor je snelle en heldere antwoord!
Beste,
Met veel belangstelling heb ik diverse artikelen op je blog gelezen. Ook grappig om te lezen dat je ook het boek van Peter van der Slikke (Ontmaskerd) hebt gelezen. Na het lezen van dit boek ben ik begonnen met ETFs 🙂
Anyway, dank voor het delen van al je kennis op dit gebied. Het is zo verontrustend om te zien hoeveel mensen maar wat aanmodderen met beleggen, crypto’s etc.
Een vraagje waar ik nog mee zit is het volgende: Je adviseert Vanguard FTSE All world en bij de obligaties DBZB. Maar is dit voldoende qua risicospreiding? Wat als desbetreffende ETF of obligatiefonds om wat voor reden dan ook later in de problemen komt?
Is het dan niet beter om bijvoorbeeld 5-10 of meer verschillende ETFs aanhouden?
Verneem graag je reactie op dit punt,
Nogmaals dank voor dit blog, super waardevol!
Vriendelijke groeten,
Michel
Ik vind het voldoende risicospreiding. De kans dat ik in de problemen kom acht ik buitengewoon klein, zie deze goede post over dit onderwerp van collega blogger jlcollinsh
Thanks a million!
Pingback: Aanpassingen in mijn beleggingsportefeuille – Geldnerd.nl
Is er bij thinketfs een voor nederlandse beleggers een redelijk alternatief bij?
Think heeft geen ETF welke wereldwijd in staatsleningen, gehedged naar de euro, belegt
Duidelijke uitleg en goede tips! Ik vind het alleen wel een beetje eng dat DBZB wordt uitgegeven door Deutsche Bank (vb. coco bonds). Ikzelf zou in deze tijd eerder voor een US Treasury Bond gaan, ook met oog op een wellicht roerige economie de komende jaren.
Over het al dan niet hebben van obligaties lijkt nogal wat discussie te zijn. Zie ook laatste blog Mr. Money Mustache (‘How to Retire Forever on a Fixed Chunk of Money’) waarbij hij aangeeft geen obligaties te hebben. Levert hem nogal wat comments op in de reacties 🙂
Het blijft een vrij persoonlijke en situatie afhankelijke keuze. Als je naar de data wil kijken dan kan je eventueel wat spelen in FIREcalc met de verhoudingen in het investigate tab.
Zou je wat uitgebreider willen ingaan op de opmerking hierboven over 1 tracker aanhouden MrFOB? Ik ben hier zeer benieuwd naar. Net als jij heeft het mijn voorkeur om zo min mogelijk, liefst 1 tracker te volgen maar ik kan niet goed inschatten hoe groot de risico’s zijn de hierboven worden genoemd.
Als de tracker een breed gespreid mandje aan aandelen of obligaties volgt, dan beleg je in feite in die aandelen/obligaties. En is je risico dus relatief laag door de brede spreiding. Met zowel VWRL als met DBZB spreid je wereldwijd. Daarom, en omdat ze aan de andere punten voldoen die ik beschrijf in Indexfondsen kiezen – 6 punten om op te letten, houd ik die fondsen aan.
Met één tracker, welke breed gespreid belegt, loop je minder risico dan met meerdere trackers samen, welke samen minder spreiding hebben
Ik zie dat je er al reeds op hebt gereageerd dus negeer bovenstaande svp
Hier een klein vraagje over obligaties.
In mijn huidige portefeuille heb ik staatsobligaties gecombineerd met bedrijfsobligaties.
Echter zit ik nu te twijfelen tussen de volgende bedrijfsobligaties:
– [url=http://www.morningstar.nl/nl/funds/snapshot/snapshot.aspx?id=F00000J431]IE[/url] 0,15% kosten
– [url=http://www.morningstar.nl/nl/etf/snapshot/snapshot.aspx?id=0P0000M4I5]IEAC[/url] 0,20% kosten
Zit hier (heel) veel verschil in? En zou jij mij aanraden.
Bovenste belegt dividend automatisch, de 2e keert het uit.
De bovenste is een fonds voor institutionele beleggers en kun je zelf waarschijnlijk niet rechtsreeks aankopen. Voordat ik overstapte op DBZB (uitsluitend staatsleningen) had ik zelf altijd de tweede, IEAC, als fonds voor bedrijfsobligaties. Een prima fonds wat mij betreft.
ik zie dat de linkjes niet werken..
Beide zijn beschikbaar op de ING beleggingen.
Qua rendement doet het niet veel voor elkaar onder.
Kan alleen niet zien of het 1e fonds in veel posities belegt voor de spreiding.
Bedankt voor de uitleg! Mooi dat je ons weer mee hebt willen nemen in jouw overwegingen. Gezien de lage rente en het gevaar van obligatiekoersdaling bij een stijgende rente, vraag ik mij af of jij, of misschien andere volgers, al eens hebben gedacht aan een obligatie met variabele rente (marktrente volgend). Wat zijn de voor- en nadelen? Wat zijn de ervaringen hiermee? Zal wel niet in een etf zitten, en daarom wellicht minder interessant voor jou Mr.FOB, maar ik zit het idee te spelen omdat het wel een mogelijkheid is om koerrisico in te dammen. Hoor graag je mening.
Daar heb ik me niet in verdiept.
Hey Mr Fob
Ik lees met veel interesse je Blog. Ik zag dat je nu een obligatie fonds aanhoud, DBZB. Echter als je nog niet op Xetra zit, brengt deze tracker toch wel wat extra kosten met zich mee. Ik snap echter wel dat je bent overgestapt naar een fonds dat spreid over de hele wereld.
Is er een tracker in de kern selectie van de degiro (met wereld spreiding) die je overwogen hebt?
Gr, Hylco
DBZB is vooralsnog de enige tracker die aan mijn eisen voldoet
Erg goed artikel!
Koop je nog steeds obligaties en waarom ja of nee?
Ja, als dat nodig is om mijn portefeuille op de gewenste verdeling te krijgen
Beste Mr FOB, ik lees jouw blog met interesse. Ik ben al de boeken van Bogle aan het lezen en ook van de Bogle heads. Ik zou een vraag hebben:
Waroom hanter je geen 3 funds portfolios strategie?
Zijn de fonds dat je aanbevelt vergelijkbaar?
grazie
In feite heb ik de nog eenvoudigere uitvoering van het 3 fund Bogleheads portfolio. VWRL is een combinatie van total stock market (= VS) als total international stock market (= alles behalve VS). En DBZB is total bond market.
Gekke vraag, maar in je tooltje is de verdeling in geld gezien en dat komt niet altijd overeen met de mogelijkheden van DeGiro in het aantal mogelijke aandelen te kopen en de kosten daarvan. Aangezien je enkel in hele aantallen kunt aankopen. Hoe maak je nu die beste verdeling met leeftijd en % Obligaties & Indexen? Is dat op het geld verdeeld in die % of het aantal dat je van de betreffende fondsen hebt? 1/3 obligaties en 2/3 Indexen in mijn geval 🙂
Ik doe het op geld verdeeld. Naarmate je belegde vermogen groter wordt, volgt de daadwerkelijke verdeling beter de gewenste verdeling.
Top, dat was ook wel mijn idee de verstandige weg om te bewandelen hiermee. Wil starten met het maandelijks opbouwen hiervan en later de boel dan in de “juiste” % verdelen door eventuele grotere aankopen. (nu geen optie vanwege nieuwbouw woning)
Ik ben dankbaar voor jouw blog! Ik had het boek van Tony Robbins al gelezen ‘Money Master the Game’ maar voor mij was het niet duidelijk hoe ik nou precies kon beleggen in index fondsen. Dat maak jij nu heel duidelijk, dank je.
Ik ga beginnen met een bedrag van 5000 euro in 100% Vanguard index fondsen te beleggen. Ik kan me voorstellen als dat bedrag heel groot wordt dat ik het risico wat meer zou willen spreiden maar met dit bedrag kan ik prima slapen als er ineens een beurscrash zou zijn.
Ook ga ik elke maand geld inleggen van mijn salaris. Ben nu 32, dus heb nog een lange tijd te gaan. Doel voor nu (dat kan uiteraard veranderen) is om er op de lange termijn vastgoed mee te kopen wat ik kan verhuren.
Heb er gewoon helemaal zin in! Ga zo door 🙂
Maria
“waardoor je geen dividendkosten meer hebt voor dit fonds bij een DeGiro Custody account.”
geldt dat ook voor een basic account?
Bij een basic account rekent DeGiro sowieso geen dividendkosten
Bedankt voor de zeer informatieve blog! Ik heb nog een vraagje.
Als je ongeveer 500 euro per maand belegt, wat zou je dan aanraden hoe vaak obligaties aan te schaffen gezien de transactiekosten?
Ik zou denk ik 1x per jaar obligaties aanschaffen
Bedankt voor je reactie! Of zou je dan nog eerder IEAG aanschaffen in plaats van DBZB aangezien deze binnen de kernselectie van de giro valt? Ik hoor het graag van je!
Dat zou ik niet doen
Ben erg benieuwd wat je vindt van IBTE (iShares $ Treasury Bond 1-3yr UCITS ETF Euro hedged)?
Hij heeft een average yield to maturity van 2,52% en een gem. looptijd van maar 2 jaar. Klinkt super veilig tegen zowel renteschommelingen als inflatie vanwege de korte looptijd. Zie ik iets over het hoofd? Bij voorbaat dank!
Nadeel van dat fonds vind ik dat het alleen in Amerkaanse staatsleneningen belegt, waardoor de spreiding beperkt is
Hallo,
Ik probeer DBZB aan te schaffen, maar er staat bij ‘LAAT’ geen bedrag ingevuld. Nu weet ik dus niet wat ik moet invullen achter Limiet. Zou jij mij dit kunnen vertellen?
In het weekend staan er vaker geen bied- en/of laatkoersen vermeld. Je kunt dan niet handelen omdat de beurs dicht is. Maar als er tijdens openingstijden geen laatkoers vermeld staat kun je de koers waartegen het fonds voor het laatst verhandeld is invullen. En dan eventueel met kleine stapjes ophogen als er nog geen transactie plaatsvindt.
DBZB herbelegt dividend. Dat is toch enkel relevant als het dividend meer dan 1 nieuw aandeel bedraagt? Met de huidige koers zul je redelijk pak aandelen moeten hebben om hele aandelen aan dividend te hebben, rest deel wordt dan toch gewoon uitbetaald? Of werkt het bij herbeleggen ook in delen?
Er is een herbeleggende en een niet herbeleggende variant van DBZB. Indien je de herbeleggende variant hebt, dan worden dividenden met een waarde van minder dan 1 hele positie in het fonds ook herbelegd. Je krijgt dan een fractie van het fonds bij je totale positie in het fonds.
Dank voor de vele tips. Ik weet niet of mijn vraag hier past maar ik stel vast dat volgens Mr Fob een 70+ persoon eigenlijk beter niet meer belegt vanwege de korte… beleggingshorizon. Wat doet zo iemand dan indien hij onverwacht een kapitaaltje van 300K wil beleggen? Gezien zijn leeftijd wil hij het wel zoveel mogelijk risicoloos houden. Vastgoed kopen? Een spaarrekening brengt enkel verlies op, wat is er nog mogelijk?
Als die persoon het volledig wil gebruiken gedurende de rest van zijn of haar leven lijkt vastgoed me ook niet de oplossing. Dan blijft er denk ik weinig anders over dan een spaarrekening/deposito. Als die persoon het na wil laten aan erfgenamen bij overlijden, dan is de beleggingshorizon mogelijk veel langer dan gedacht en is beleggen daarmee wel een optie. De beleggingshorizon reikt dan namelijk tot aan het punt dat erfgenamen het vermogen willen aanspreken.
Het is de bedoeling dat de persoon in kwestie het kapitaal over laat aan de erfgenamen maar hij wil er een regelmatig inkomen aan overhouden tot aan zijn dood met behoud van kapitaal. Als ik zo links en rechts wat lees dan zouden misschien dividend EFT’s een eventuele mogelijkheid zijn maar tegen kapitaalverlies bij een plots dalende beurs biedt dat allicht ook geen bescherming. Zitten we dan toch weer niet dichter bij vastgoed om wat meer zekerheid te hebben? Alle tips zijn welkom en dank bij voorbaat.
Wellicht is een spaar bv een optie. Zoek op die term op Google. Geen vermogensbelasting en ook geen VPB, aangezien t dan gewoon op de rekening staat of met laag rendement als je het in een deposito stopt om “verlies” vanwege inflatie tegen te gaan.
Ik krijg de melding bij DeGiro dat vanwege nieuwe regelgeving DBZB niet meer gekocht kan worden, is daar meer over bekend? Kan er niks over vinden nl. Overigens bedankt voor je informatieve website, heb er al veel aan gehad!
Hier is mij (nog?) niets over bekend. Ik heb nu geen inleg klaarstaan om te testen of ik wel kan aankopen. Misschien een andere lezer?
Gisteren avond een dagorder klaar gezet voor 22 stukjes DBZB. Zal’t laten weten.
MrFob: ik vond het lastig precies te zien in de fact sheet van DBZB wat het gemiddelde rendement is over de jaren heen. Kun je laten weten hoe jij dit ziet?
Aankoop werd prima uitgevoerd.
Goed om te weten, bedankt
Hi Mr FOB, ik twijfel of het slim is om naast VWRL ook nog in een small / midcap ETF en real estate ETF te investeren. Voegt dat iets toe in jouw optiek?
Hoi, wanneer je maandelijks 50 of 100 euro inlegt, kun je dan ook een gedeelte van een aandeel kopen of moet je wachten tot je weer 1 heel aandeel kunt kopen?
Via DeGiro moet je wachten omdat je alleen hele fondsen kunt kopen. Via bijvoorbeeld Brand New Day kun je wel gedeelten van een indexfonds aankopen, maar heb je niet zo’n uitgebreide keuze in fondsen als via DeGiro.
Beste mr FOB,
Het wordt wat herhaling, maar hartelijk dank voor de info en updates weer. Ik beleg via de Giro en volg grotendeels uw plan met 80-90% aandelen in 50/50 IWDA/VRWL en obligaties 30/70 IEAC/IEGA. Ik heb drie punten/vragen:
1) ik spreid tussen 2 aandelentrackers om twee redenen. i. twee aanbieders = spreiding risico. ii. meer ontwikkelde markten. Wat vindt u van het spreiden tussen deze twee?
2) IEAC & IEGA zijn idd suboptimaal in termen van spreiding. DBZB en AAGH lijken goede alternatieven. Heeft u ervaring met DWS als aabieder? Ik overweeg 50/50 in te leggen in beide waarmee ik ook compenseer voor het voor mij hoge percentage (bijna 50%) bedrijfsobligaties in DBZB. Ik ben van plan het aantal transacties te minimaliseren. Wat vindt u van het spreiden? En u zou dus altijd voor hedged kiezen op basis van https://personal.vanguard.com/pdf/ISGGLBD.pdf in tegenstelling tot bv de keuze bij pensioenbeleggen?
3) ik heb naast deze beleggingen extra spaartegoed. Gegeven dat ik dit aanhoudt, vindt u dan dat er uberhaupt een plek is voor obligaties of ben ik dan dubbel aan het stabiliseren door spaargeld en obligaties aan te houden.
1) ik acht de kans dat Vanguard in de problemen komt uiterst gering en spreid daarom niet over 2 aanbieders. Ik wil niet overwegen naar ontwikkelde markten, dat zie ik als een vorm van stock picking.
2) Ik heb door DBZB ervaring met DWS als aanbieder. DBZB heeft geen bedrijfsobligaties. Ik leg alleen in DBZB en leg in de post waar je nu gereageerd hebt uit waarom ik tegenwoordig alleen staatsleningen wil. Brand New Day heeft geen wereldwijd gespreide hedged staatsleningen, anders koos ik die.
3) Dan ben je dubbel aan het stabiliseren, zie Depositoladder als alternatief voor obligaties