Nu mijn vrouw haar baan in loondienst opgezegd heeft en als zelfstandige verdergaat, heb ik voor haar uitgezocht hoe pensioen opbouwen voor zzp’ers werkt. Daar ga ik in deze post op in.

Zelf pensioen opbouwen

De AOW-leeftijd is de leeftijd waarop je AOW van de overheid gaat ontvangen. Je kunt je verwachte AOW-leeftijd hier berekenen met een tooltje dat de Sociale Verzekeringsbank mij beschikbaar heeft gesteld:

Als je naast AOW als zelfstandige ook pensioen wilt ontvangen, zul je dat zelf op moeten bouwen. Voor de meeste zzp’ers is dit een vrijwillige keuze, maar bijvoorbeeld schilders, stukadoors, huisartsen, fysiotherapeuten, medisch specialisten, verloskundigen, dierenartsen, apothekers en havenloodsen moeten zich  verplicht aanmelden bij een pensioenfonds.

Vrijwillig zelf pensioen opbouwen als zzp’er kun je fiscaal vriendelijk of zonder fiscale voordelen doen. De fiscaal vriendelijke route levert meestal significant meer pensioenvermogen op dan wanneer je je pensioen zonder fiscale voordelen als privé-vermogen opbouwt.

Als zzp’er kun je op een paar manieren fiscaal vriendelijk pensioen opbouwen. Je kunt het pensioenvermogen als zogenaamde oudedagsreserve beschikbaar houden binnen de onderneming en je kunt het afstorten (oftewel inleggen) in een lijfrente.

In onderstaande tabel noem ik alvast een paar verschillen tussen de oudedagsreserve en een lijfrente. Onder de tabel ga ik in op die punten.

Oudedagsreserve Lijfrente
Jaarlijkse inleg 9,44% van je winst uit onderneming in lopend jaar, met een maximum van €9.218 (2020) Maximaal 13,3% over je winst van vorig jaar, minus €12.472 (de AOW-franchise), met een maximum van €12.968 (2020)
Maximale totale opbouw Oudedagsreserve mag niet groter zijn dan ondernemingsvermogen Geen maximum
Rendement belast met inkomstenbelasting Ja, tijdens opbouwfase Ja, tijdens uitkeringsfase
Uitkering Je kunt oudedagsreserve altijd weer van je balans afboeken Vanaf pensioenleeftijd mogelijk, met boete ook eerder mogelijk
Pensioenvermogen opeisbaar door schuldeisers bij faillissement Ja Nee
Pensioenvermogen telt mee voor bijstandstoets Ja Nee (onder voorwaarden)

Pensioen opbouwen via de oudedagsreserve

Vereisten om oudedagsreserve te mogen reserveren

Om een oudedagsreserve te mogen opbouwen moet je ondernemer voor de inkomstenbelasting zijn en mag je niet vanuit een B.V. ondernemen. Daarnaast moet je als ondernemer voldoen aan het urencriterium. Je moet ten minste 1.225 uren besteden aan werkzaamheden voor je onderneming per kalenderjaar. Ook mag je aan het begin van elk kalenderjaar waarover je oudedagsreserve wilt opbouwen nog niet de AOW-gerechtigde leeftijd hebben bereikt.

Hoogte oudedagsreserve

De oudedagsreserve is een reservering voor je pensioen, welke op de balans van je onderneming staat. De oudedagsreserve reserveer je elk jaar als percentage van je winst over het lopende jaar. Dit reserveren wordt ook wel doteren genoemd. De hoogte van de oudedagsreserve is 9,44% van je winst uit onderneming, met in 2020 een maximum van €9.218.

Je kunt in een bepaald jaar alleen kiezen om of de gehele oudedagsreserve voor dat jaar te reserveren of om niets te reserveren. Alleen een deel van de oudedagsreserve reserveren in een bepaald jaar mag niet.

Het bedrag dat je als oudedagsreserve op je balans hebt staan kun je in principe blijven gebruiken om mee te ondernemen. Je kunt ook een gedeelte of de gehele oudedagsreserve afstorten (inleggen) in een lijfrente.

De oudedagsreserve mag nooit hoger worden dan je totale ondernemingsvermogen.

Oudedagsreserve en inkomstenbelasting

Als je jouw oudedagsreserve niet hebt afgestort als lijfrente, kan het als vermogen binnen de onderneming rendement opleveren. Dit rendement telt op bij je ondernemingswinst en wordt uiteindelijk als zodanig belast. Je hoeft geen vermogensbelasting te betalen over het bedrag dat als oudedagsreserve op je balans staat.

Zodra je de onderneming staakt (of met pensioen gaat), valt je opgebouwde oudedagsreserve in één keer vrij. Als je de opgebouwde oudedagsreserve niet hebt afgestort in een lijfrente, moet je in één keer de inkomstenbelasting betalen over je gehele oudedagsreserve. Je betaalt dan inkomstenbelasting over het totale bedrag dat je in de loop van de tijd ingelegd hebt in de oudedagsreserve. Je betaalt op dat moment niet nogmaals inkomstenbelasting over het rendement dat je gemaakt hebt met de oudedagsreserve.

Wanneer je jouw oudedagsreserve wel hebt afgestort als lijfrente, kun je je lijfrente laten uitkeren in periodieken vanaf pensioenleeftijd. Over die uitkeringen betaal je inkomstenbelasting. Daardoor hoef je niet de gehele belastingclaim in één keer te betalen en vallen de uitkeringen meestal in een lagere belastingschijf dan bij uitkering in één keer.

Het niet jaarlijks tussendoor afstorten van je opgebouwde oudedagsreserve in een lijfrente brengt het risico met zich mee dat je bij het staken van je onderneming een belastingclaim krijgt die je niet kunt voldoen, indien je op dat moment onvoldoende vermogen beschikbaar hebt binnen je onderneming.

zelf pensioen opbouwen als zzp'er: uitleg en tips

Pensioen opbouwen via lijfrente

Wat is een lijfrente?

Een lijfrente is een reservering voor pensioen welke daadwerkelijk opzij gezet wordt. Lijfrente moet worden ingelegd (afgestort) bij een bank, beleggingsinstelling of verzekeraar. Je kunt ermee sparen (pensioensparen), beleggen (pensioenbeleggen) of er een verzekering mee afsluiten.

Wat is jaarruimte en en wat is reserveringsruimte?

Er geldt een maximum voor het bedrag dat je fiscaal vriendelijk als lijfrente opzij mag zetten. Dit heet ook wel je fiscale ruimte. Deze bestaat uit je jaarruimte en je reserveringsruimte. Je jaarruimte voor dit jaar wordt bepaald door wat je vorig jaar hebt verdiend. Naast de jaarruimte heb je de mogelijkheid de zogenaamde reserveringsruimte te benutten. Je reserveringsruimte bestaat uit je niet-gebruikte jaarruimtes van de afgelopen zeven jaar. Die mag je alsnog ‘inhalen’ door deze naast je jaarruimte te storten.

De jaarruimte is 13,3% over de winst die je het voorgaande jaar met je onderneming behaald hebt. Bij de berekening van je jaarruimte moet je €12.472 (de AOW-franchise) van die winst aftrekken. De jaarruimte is in 2020 gemaximeerd op €12.968.

Je hoeft in een bepaald jaar niet de gehele jaarruimte te benutten. Slechts een deel inleggen mag.

Opbrengst lijfrente

Je bouwt via een lijfrente pensioenvermogen op vanuit bruto inkomen. Je hoeft ook geen vermogensbelasting te betalen over dat pensioenvermogen.

Over het pensioenvermogen en het rendement dat je maakt op het pensioenvermogen hoef je pas inkomstenbelasting te betalen tijdens je pensioen. En voor ongeveer 80% van de Nederlanders is die inkomstenbelasting tijdens pensionering aanzienlijk lager dan tijdens hun werkzame leven.

Door deze fiscale voordelen genereer je vaak 2 tot 3 keer zoveel totale opbrengst via pensioenbeleggen dan via gewoon beleggen in dezelfde fondsen.

Oudedagsreserve en lijfrente bij faillissement

Pensioenvermogen ingelegd in een lijfrente is, in tegenstelling tot pensioenvermogen gereserveerd via de oudedagsreserve, veiliggesteld bij faillissement. Ook kun je er gebruik van maken bij onverhoopte arbeidsongeschiktheid en telt het niet mee voor de bijstandstoets, mocht je onverhoopt aanspraak op bijstand moeten maken.

Maximaal fiscaal voordeel behalen; voorbeeld 2020

Als je in 2020 maximaal fiscaal gunstig geld apart wilt zetten om pensioen op te bouwen als zzp’er, is het dan gunstiger om via de oudedagsreserve geld af te storten in een lijfrente of via jaarruimte geld in te leggen in een lijfrente?

Belangrijk is om te beseffen dat de oudedagsreserve en de jaarruimte gebaseerd zijn op de winst over verschillende jaren. De oudedagsreserve van 2020 is gebaseerd op je winst over 2020. Je jaarruimte van 2020 is gebaseerd op je winst over 2019.

Een ander belangrijk verschil is dat de oudedagsreserve en jaarruimte over 2020 verschillend zijn, ook als je winst over 2019 en 2020 gelijk waren. Dat komt doordat ze verschillend berekend worden ten opzichte van de behaalde winst, zoals in bovenstaande paragrafen uitgelegd.

Hieronder heb ik in een grafiek weergegeven wat de oudedagsreserve (ik gebruik daar nog de oude afkorting FOR, oftewel Fiscale OudedagsReserve) in 2020 en de jaarruimte in 2020 zijn op basis van de winst over 2020 (FOR) en de winst over 2019 (jaarruimte).

Grafiek met oudedagsreserve en jaarruimte versus behaalde winst

Wat is nou gunstiger? Dat hangt af van de hoogte van je winst in 2019 en 2020.

Voorbeeld 1: Als je winst in 2019 en 2020 gelijk was, geldt dat tot een winst van ongeveer €43.000 je fiscaal gunstig meer pensioen kan reserveren via de oudedagsreserve 2020 dan via je jaarruimte 2020. Boven de €43.000 winst is het andersom.

Voorbeeld 2: Als je in 2019 €30.000 winst had en in 2020 €10.000 winst, dan is het benutten van jaarruimte 2020 veel gunstiger dan oudedagsreserve 2020. Je jaarruimte 2020 bedraagt 13,3% * (€30.000 – €12.472) = €2.331. Je oudedagsreserve 2020 bedraagt 9,44% * €10.000 = €944.

Hieronder kun je eenvoudig zien wat voor jou gunstiger is in 2020, ervan uitgaande dat je naast inkomen uit je onderneming geen andere inkomstenbronnen hebt.

Oudedagsreserve en jaarruimte 2020 berekenen

Wil jij weten of en hoeveel oudedagsreserve of jaarruimte jij in 2020 hebt? Vul je winst over 2019 en 2020 in hele euro’s in en druk op de button “Bereken oudedagsreserve en jaarruimte 2020”:




 

Als je jaarruimte hoger is dan je oudedagsreserve, kun je zowel oudedagsreserve reserveren als jaarruimte benutten. Wanneer je zowel oudedagsreserve wilt reserveren als jaarruimte benutten, dan moet je de gereserveerde oudedagsreserve van je jaarruimte aftrekken om te bepalen hoeveel jaarruimte je nog mag benutten.

Lijfrente: verzekering, pensioensparen of pensioenbeleggen?

Een belangrijk verschil tussen een lijfrenteverzekering enerzijds en pensioensparen of pensioenbeleggen anderzijds is dat bij overlijden je nabestaanden normaliter bij een lijfrenteverzekering niets krijgen en bij sparen of beleggen wel de opgebouwde waarde erven.

Een ander belangrijk verschil is dat lijfrenteverzekeringen in principe uitkeren zolang als je leeft en dat pensioenspaar- of beleggingsproducten gedurende een vaste periode van bijvoorbeeld 5 of 20 jaar uitkeren.

Een lijfrenteverzekering afsluiten brengt vaak relatief hoge kosten met zich mee. In het verleden zijn er veel woekerpolissen als lijfrenteverzekering verkocht. Als je een verzekering wilt, moet je erg goed op de voorwaarden en al dan niet verborgen kosten letten.

Pensioensparen

Bij pensioensparen leg je je geld in op een geblokkeerde pensioenspaarrekening. Pensioensparen is relatief risicoarm, maar levert op de lange termijn vrijwel altijd een lager rendement op dan pensioenbeleggen. Bij pensioensparen krijg je momenteel typisch een variabele rente van rond de 0.4%.

Pensioenbeleggen

Wij hebben gekozen voor pensioenbeleggen als manier om lijfrente op te bouwen, omdat dat op de langere termijn vrijwel altijd verreweg het meeste rendement oplevert. In deze post leg ik de voor- en nadelen van pensioenbeleggen uit en leg ik uit waarom wij voor Brand New Day als aanbieder gekozen hebben.

Mijn vrouw gaat als zzp’er jaarlijks maximaal inleggen op haar pensioenrekening bij Brand New Day. Afhankelijk van welke route de meeste inleg mogelijk maakt zal ze de oudedagsreserve-route gebruiken, welke ze dan direct afstort, of de jaarruimte-route.

Toen ik in loondienst was heb ik jaarlijks ingelegd in pensioenbeleggen via Brand New Day. Nu ik gestopt ben met werken leg ik niet meer in.

Hier vind je een overzicht in welke fondsen je via Brand New Day kunt beleggen.

In de post Nieuwe Brand New Day fondsen beschrijf ik welke Brand New Day fondsen ik aanhoud.

DEGIRO Pensioenbeleggen heb ik ook uitgebreid bekeken. Zie hier voor mijn DEGIRO pensioenbeleggen review.

Ben jij zzp’er en bouw jij zelf pensioen op? Hoe bevalt je dat?

Wil jij, net als ruim 14.000 anderen, een e-mail ontvangen zodra er een nieuwe post verschijnt en het FOB huishoudboekje 2024 kado?



Gelieve een geldig e-mailadres in te voeren
Dat adres is al in gebruik
The security code entered was incorrect
Check je mail inbox (of spambox) om je inschrijving te bevestigen. Geen mail ontvangen? Mogelijk heb je een typefout gemaakt; voer je mailadres nogmaals in.


De informatie op deze site is mijn persoonlijke mening, geen beleggingsadvies en je blijft zelf verantwoordelijk bij opvolgen ervan. Let op: beleggen gaat gepaard met risico's, je kunt je inleg (deels) verliezen. Blauw onderstreepte links met   kunnen mij een vergoeding opleveren voor het doorverwijzen. Dit kost jou niets. Reacties kunnen worden gemodereerd of verwijderd.

Schrijf een reactie

66 Reacties

  1. Hey Mr. FOB,

    Ik was erg benieuwd naar jouw idee over mijn vraag. Ik ben zzper en heb nog geen pensioen opgebouwd maar wil daar wel verandering in gaan brengen. Op zich is het idee achter pensioen beleggen super goed met alle belasting voordelen die er aan vast zitten maar onlangs gevraagd via chat functie bij brand new day wat er gebeurd als je zou verhuizen naar een ander land.

    Ze gaven aan dat bij verhuizing binnen de Europese Economische Ruimte er geen problemen zijn om pensioen uit te keren of op te bouwen maar hierbuiten wel zoals bijvoorbeeld UK. Als je dus zou verhuizen naar een land dat buiten de EER zou vallen dan zou de pensioens beleggings rekening opgeheven worden en je opgespaarde bedrag met vol tarief belast worden maar krijg je er vanuit de belastingdienst ook nog een 20% boete bovenop.

    Ik ben het spoor zoek in hoe het nu zit en vroeg me af of jij hier meer kennis van hebt?

    We zijn toch wel in onze ideeen aan het kijken om voor aantal jaar of wellicht permanent of half half ergens anders te gaan verblijven/leven. maar ik moet ook nu aan mijn pensioen gaan werken.

    Ik hoor het heel erg graag.

    Met vriendelijke groet,

    Niels Sinke

    • Denk je dat het antwoord van Brand New Day niet klopt? Of is je iets niet duidelijk aan het antwoord van Brand New Day? Ik neem aan dat zij goed weten hoe dit werkt.

  2. Ik kwam een leuke aanbieder van pensioen sparen tegen: Brigth pensioen. Misschien een goede aanbieder voor pensioen beleggen.

    • Zie de eerdere reacties onder deze blogpost; daarin komt Bright uitgebreid aan bod

  3. Hi Mr. FOB,

    dank, erg inzicht gevend. Weet jij misschien waar ik ook meer informatie kan vinden als ik vanuit mijn BV pensioen op wil bouwen? Ik kom voornamelijk erg dure verzekeringsproducten tegen.

  4. Beste Mr. FOB,

    Recent heb ik jou blog ontdekt en ik ben nog zeker niet uitgelezen. Wat een schat aan informatie hier, bedankt voor al je tijd en moeite die je besteed om je kennis te delen.

    Ik heb nog wel een vraagje over het aanhouden van de OR binnen je onderneming ten opzichte van het pensioensparen, dus niet het pensioenbeleggen. Nu met de lage rentestand zit er toch nauwelijks verschil tussen beide opties? Je kan de OR namelijk van de winst aftrekken en er wordt geen vermogensbelasting over geheven.

    Zo heb je de flexibiliteit om op elk moment een pensioenproduct aan te kopen, of eventueel zelfs na belasting uit te keren, mocht dat nodig zijn voordat de pensioenleeftijd is bereikt.

    Ik zie het pensioensparen in het eigen vermogen als het minder risicovolle deel van mijn vermogen. Daarnaast kan ik jaarlijks de beleggingen aanvullen met een soortgelijk bedrag die ik opzij leg voor de FOR. Uiteraard door eerst het bedrag over te hevelen naar het privevermogen en hier de nodige belastingen over te moeten betalen. Is dit een verstandige strategie, of kan ik dat beter omdraaien? Dus sparen in prive en beleggen in de onderneming via een pensioenproduct.

    • Hoe e.e.a. precies doorwerkt voor jouw specifieke situatie kun je denk ik het beste even met een belastingadviseur afstemmen. Dit kan namelijk van situatie tot situatie verschillen.

  5. Net als Mrs FOB heb ik afgelopen twee jaren een eigen praktijk opgebouwd die zo goed loopt dat ik uit loondienst ga en ZZP-er word. Via BND wil ik gaan pensioenbeleggen. Veel dank voor de info hierover. Mijn vraag is: Wat kan ik het beste doen met de pensioenpot die ik tot nu toe opgebouwd heb bij het ABP? Vanaf mijn 67e (over 23 jaar) ontvang ik volgens ABP 1170 euro netto per maand. Eventueel kan ik maandelijks nog een aantal jaar zelf blijven inleggen. Een mooie manier om risico af te dekken, of is het financieel veel zinniger om de hele pot over te laten boeken op een andere pensioenvoorziener?

    • Pensioen dat je in in de zogenaamde tweede peiler verplicht hebt opgebouwd bij een pensioenuitvoerder als ABP kun je niet overzetten naar bijvoorbeeld Brand New Day in de zogenaamde derde peiler.
      Of vrijwillig verder opbouwen in de tweede peiler zinniger is dan zelf in de derde peiler opbouwen hangt van de precieze voorwaarden af.

  6. Wederom een helder en overzichtelijk blog, dank daarvoor. Je geeft een goede, begrijpelijke uitleg van deze complexe materie. Enige kanttekening die ik wil plaatsen is dat de term fiscale oudedagsreserve (FOR) niet meer actueel is. De juiste term, die ook de Belastingdienst gebruikt, is oudedagsreserve, of OR als je het afkort. Maar neemt niet weg dat het verder een topartikel is.

  7. Dank voor het mooie artikel! (In ieder geval) Een ding wat me niet duidelijk is. Je schrijft dit:
    “Het niet jaarlijks tussendoor afstorten van je opgebouwde FOR in een lijfrente brengt het risico met zich mee dat je bij het staken van je onderneming een belastingclaim krijgt die je niet kunt voldoen, indien je op dat moment onvoldoende vermogen beschikbaar hebt binnen je onderneming.”

    In “Inleiding belastingheffing particulieren en ondernemingen” 18e herziene druk 2018 staat het volgende op pagina 216 eerste alinea: “Overigens kan ook het volledige saldo van de FOR bij staking van de onderneming worden omgezet in een lijfrente waardoor op overeenkomstige wijze uitstel van belastingheffing kan worden gerealiseerd.” Er geldt overigens wel een maximum aan de premieaftrek als gevolg van het storten van de stakingswinst in een lijfrente (110.000 – 450.000 afhankelijk van je leeftijd).

    Is dit veranderd in de afgelopen twee jaren, of is er een plafond waardoor de geciteerde alinea uit het boek niet van toepassing is? Ik hoor graag van mensen die veel ervaring hebben met fiscaal recht wat hier accuraat is.

    • Afstorten mag, maar ook dan moet je vermogen wel beschikbaar hebben. Als je het (deels) niet beschikbaar hebt kun je (deels) niet afstorten en moet je dus de belastingclaim op dat moment (deels) in een keer ophoesten.

    • Dank voor de reactie. Ik snap het nog steeds niet, maar het is voorlopig nog niet op mij van toepassing. Tegen de tijd dat dit wel het geval is, kom ik hier terug om het nog eens goed door te lezen.

  8. Hallo,
    Dit is een interessant artikel. Ik heb me hier nooit echt in verdiept. Ik bouw al jaren de FOR op, dit bedrag staat dan ook op de balans. Ik heb gewoon dit totale bedrag belegd in verschillende indexfondsen. Maar als ik dit nu zo lees is dit de verkeerde manier? Aangezien deze FOR later in een keer vrijkomt?

    Bedankt, Joris

    • Er is geen goede of verkeerde manier, het is een keuze die je kunt maken: afstorten op een geblokkeerde rekening of niet. Maar als je niet afstort moet je in een keer inkomstenbelasting afdragen zodra je de onderneming staakt.

  9. Goed verhaal welke nog beter zou zijn als er ook een vergelijking zou worden gemaakt door het in eigen beheer beleggen index te belegen om zo in box 3 een pensioen op te bouwen. Naast index belegen zou je ook kunnen investeren in vastgoed wat je zou kunnen verhuren. Zelf doe ik via indexfondsen via Meersman een pensioen vermogen in box 3 opbouwen.

    Je ben dan baas over je eigen geld en niet afhankelijk van allerlei soorten fiscale regeltjes of rente standen. Heb ook een beheer bv opgericht waarbinnen ik ook vermogen op ga bouwen. Zelf heb ik ook Bright pensioen en BND bekeken en besloten vanwege de beperkingen door de fiscale regels om dit niet te doen.

    Mijn idee bestaat uit de onderstaande opbouw.
    1 AOW
    2 pensioen opgebouwd uit eerdere betrekkingen
    3 index belegen in box 3 via Meersman
    4 aflossingen op mijn hypotheek
    5 vermogens opbouw binnen mijn eigen beheer bv eventueel in de toekomst aangevuld met het kopen van vastgoed om te verhuren.
    Het vermogen in de eigen beheer bv kan je gebruiken om vanaf je 60e een vast bedrag uit te laten keren via een dividend uitkering of eventueel als salaris.
    Mijn Motto in het leven is om alles zo simpel mogelijk te doen en te doen wat flexibel en te begrijpen is.

  10. Beste Mr. FOB, wanneer je met pensioenbeleggen 2-3x zoveel rendement behaald, terwijl je als AOW’er maar 2x zo weinig belasting betaald, dan betaal je dus uiteindelijk meer belasting dan wanneer je gewoon belegd en over het gemaakte rendement geen belasting hoef te betalen (in box 1)?

    • Je betaalt of nu belasting over alleen je inleg of later belasting over je inleg plus rendement. Afhankelijk van het verschil in belasting tarief is het laatste niet per definitie voordeliger. Je hebt het steeds over 2-3x zoveel rendement, maar houd je daarbij rekening met dat je ook belasting moet betalen over het rendement?

    • Ja, ik hou rekening met het feit dat je bij pensioenbeleggen ook inkomstenbelasting moet betalen over het rendement. Zie hier hoe ik het precies bereken en waar ik rekening mee houd.

      Je schrijft: “Je betaalt of nu belasting over alleen je inleg of later belasting over je inleg plus rendement.” Wat je schrijft klopt voor de meeste FIRE aanhangers niet. Die gaan namelijk vermogensbelasting betalen zodra hun vermogen boven de heffingsvrije voet komt. Dan wordt het “Je betaalt of nu eenmalig inkomstenbelasting over alleen je inleg plus jaarlijks vermogensbelasting over je inleg en het rendement, of later eenmalig inkomstenbelasting over je inleg plus rendement (waarbij de inkomstenbelasting dan voor ruim 80% van de Nederlanders minder dan de helft is van wat ze nu verschuldigd zouden zijn).”

    • Wat hier nog mist is dat als je consequent de niet-betaalde inkomstenbelasting ook investeert, je inleg en daarmee je rendement over 20-30-40 jaar veel hoger is.
      Zie mijn eerdere post van 6 november.

    • Denkfout zit hem erin, simpel gezegd:

      Pensioenbeleggen = compounding over veel hogere inleg (want nu geen inkomstenbelasting) + later lagere AOW belasting dan huidige inkomstenbelasting
      versus
      Gewoon beleggen = veel lagere inleg (want minus inkomstenbelasting) + jaarlijks vermogensrendementsheffing

      1e geeft uiteindelijk veel hoger eindbedrag

  11. Hartelijk dank voor deze heldere uiteenzetting!
    Je schrijft het volgende: Je kunt in een bepaald jaar alleen kiezen om of de gehele FOR voor dat jaar te reserveren of om niets te reserveren. Alleen een deel van de FOR reserveren in een bepaald jaar mag niet.
    Ik was niet op de hoogte van deze regel. Heb je ergens een bron bij de Belastingdienst? Ik zie namelijk dat ik dit niet heb gedaan de afgelopen jaren. Ik heb slechts een deel van de FOR gebruikt op de balans. Wat nu?

    • Op de site van de belastingdienst staat: “De toevoeging aan uw oudedagsreserve over een kalenderjaar is 9,44 % van de winst, met in 2020 een maximum van €9.218.”. Het is dus 9,44% van de winst, niet maximaal 9,44% van de winst (of de wettekst moet afwijken van hetgeen de belastingdienst op hun site heeft staan; de wettekst heb ik er niet op nageslagen). Wel mag het niet meer zijn dan €9.218.

  12. In het hele verhaal moet ook rekening worden gehouden met stakingswinst en stakingswinstvrijstellingen. Dat vergt wel weer een heel artikel… Maar de keuze wanneer je wat inzet kan al wel heel lang van te voren van belang zijn. In aanvulling op mijn vorige opmerking vind ik “Uitkering: ‘Altijd mogelijk” in de tabel verwarring opleveren. De FOR is in feite alleen een getal van belang bij de fiscale afhandeling. Je kunt niet zoiets als een FOR-beleggingsrekening hebben. Puur formeel is het zelfs zo dat als je een lijfrente aanschaft en daarbij tegelijkertijd de FOR verlaagt dit uit private middelen dient te komen. Natuurlijk kun je tegelijkertijd besluiten om een privé opname vanuit je bedrijf te doen, maar formeel hebben die twee niets met elkaar te maken.

    • Ik heb de tekst “Altijd mogelijk” verandert in “Je kunt FOR altijd weer van je balans afboeken”.

  13. “Als je jouw FOR niet hebt afgestort als lijfrente, wordt het eventuele rendement dat je er jaarlijks mee maakt bij je inkomen geteld. Hier betaal je dus jaarlijks inkomstenbelasting over.” Dat is niet correct. Je zou het wel zo kunnen doen, maar dat is niet verstandig en fiscaal mogelijk zelfs verwarrend: de FOR is gewoon een post op je balans, je effecten binnen je bedrijf idem. De effecten buiten het bedrijf zijn natuurlijk box 3. Die hebben alle drie op zich niets met elkaar van doen. De FOR is eigenlijk niets meer dan een teller voor nog toekomstig te betalen belasting. Het vormt ook geen extra vrijstelling binnen je ondernemingsvermogen (maar je mag gezien tamelijk recente HR uitspraken een behoorlijk hoog vermogen binnen je onderneming houden, zodat dit meestal geen probleem vormt). Beleggingen binnen een onderneming mag je waarderen op de aankoopkoers. Pas bij verkoop wordt het verschil tussen verkoopwaarde en boekwaarde bij de bedrijfswinst opgeteld. Je kunt hier een behoorlijk spel mee spelen (verliezen kunnen worden afgeboekt, etc.). Maar daar moet je wel zin in hebben (ik wel…). En met de FOR kun je bij sterk wisselende jaarcijfers ook heel flexibel optimaliseren qua IB.

    • Ik heb de tekst als volgt gewijzigd: “Als je jouw FOR niet hebt afgestort als lijfrente, kan het als vermogen binnen de onderneming rendement opleveren. Dit rendement telt op bij je ondernemingswinst en wordt uiteindelijk als zodanig belast.” Mocht dat volgens jou nog steeds niet kloppen, dan hoor ik dat graag.

  14. Bij Brightpensioen kun je ieder jaar via hun site een handige rekentool aanvragen ook als je geen klant bij hun bent.

  15. Vreemd om de FOR en Lijfrente met elkaar te vergelijken. De FOR leeft in de boekhouding en kan helemaal niet renderen. Uiteindelijk is de FOR gewoon (een deel van) onderneming vermogen, waarover je later in de tijd inkomstenbelasting betaald.

    • Met vermogen binnen je onderneming kun je ondernemen of bijvoorbeeld beleggen, waarbij dit vermogen dan kan renderen. Dat geldt ook gewoon voor ondernemingsvermogen dat gereserveerd staat als FOR.

  16. Voor mij ook een hele goede timing om meer te lezen over pensioenbeleggen. Ik ben sinds drie jaar in loondienst bij een bedrijf dat geen pensioen voor me opbouwt, echter wel een bedrag compenseert. Ik heb zelf maandelijks dat bedrag verdubbeld weggestort op een spaarrekening en wil het nu anders vormgeven. Daarnaast heb ik ook extra jaarruimte, dit heb ik berekend. Zou je hiervoor dezelfde keuzes en stappen maken in mijn situatie? (BND pensioenbeleggen?)

  17. Bedankt voor deze mooie uitleg, zoals ik het begrijp, geldt dat het bedrag dat je overhevelt uit een FOR naar een lijfrente, ook als lijfrente storting, en wordt deze dus in mindering gebracht op het bedrag dat je in een jaar dus nog uit je jaarruimte mag storten. Met andere woorden indien je winst hoog genoeg is kan je van beiden gebruik maken. (FOR gebaseerd op dit jaar, en dan uitgaande van de maximum winst in het vorige jaar, dit jaar(2020) maximaal 12.968 – de FOR overheveling van 9.218 (2020)= nog 3750 als jaarruimte afstorten naast de maximale FOR, klopt dit? heb ik dit goed begrepen?
    Echter heb ik daar een paar vragen bij,
    1. mag je in het jaar dat je de FOR reserveert deze ook direct overhevelen/storten in een lijfrente product?
    2. en de jaarruimte storting mag je die ook uit je prive naam doen,naar je al bestaande prive rekening of ook alleen uit je bedrijf naar een bedrijfs lijfrente product (zzp schap)(het bedrag blijft gebaseerd op je winst uit de onderneming)

    • 1. Voor zover ik begrepen heb wel
      2. Voor zover ik weet staat een lijfrente altijd op persoonlijke naam en kun je dus alleen als privépersoon daarop inleggen. Mogelijk kan een andere lezer die dit leest en die terzake deskundig is dit bevestigen?

    • Je hevelt geen bedrag over. Je verlaagt de FOR en je stort een lijfrente. De verlaging van de FOR zit dan in je jaarcijfers, die onderdeel zijn van box1. De lijfrente aftrek is ook onderdeel van box 1, maar geen onderdeel van je jaarcijfers. Bij invullen IB wordt dit alles vanzelf duidelijk. Je kunt inderdaad bij inkomsten buiten je box1-onderneming (mogelijk) nog extra lijfrente aftrek benutten. 1) betwijfel ik, maar je mag lijfrentes in ik meen de eerste jaarhelft wel terugwentelen naar het vorige belastingjaar. Info is op site Belastingdienst te vinden (ik heb dit wel eens gedaan) 2) je MOET en kunt dit uitsluitend vanuit privé doen. Er zijn geen zzp-bedrijfs lijfrente producten, maar wel privé producten gericht op zzp-ers.

  18. >> Vervolg van vorige reactie <<

    4) Bij BND kun je zelf nog het percentage aandelen/obligaties invullen. Ik heb zelf gekozen voor 75% aandelen en 25% obligaties. Dat is al meer dan 100 jaar de geadviseerde verhouding. Daarnaast biedt BND een truukje waarbij je de laatste 10 jaar tot je pensioen deze verhouding steeds meer richting obligaties kan laten bewegen. Je wil namelijk vorkomen dat je als je met pensioen gaaat ernet een beurs-crash is geweest waardoor je een groot deel van je vermogen hebt zien verdampen. Met het truukje van BND kun je elk jaar de balans 5% richting obligaties laten opschuiven, zodat je na 10 jaar op een verdeling van 25% aandelen en 75% obligaties uitkomt. Ik weet nog niet of ik dit ook daadwerkelijk zo laat staan tegen die tijd, maar voor nu klonk het in ieder geval wel als een veilige optie. Voor mijn privé vermogen doe ik dit overigens niet, dat laat ik staan op 75% aandelen en 25% obligaties.

  19. Goed stuk weer Mr. FOB! Toen ik begon als ZZP-er heb ik de FOR gebruikt, maar dat heb ik weer helemaal afgebouwd omdat het me toch niet lekker zat. Je bouwt toch een soort van schuld op bij de belastingdienst die je in één keer moet terugbetalen als je je onderneming stopt. Ik ben daarom overgegaan op het inleggen van mijn jaarruimte bij Brand New Day, in het ZZP pensioensparen beleggingsproduct. Nagenoeg dezelfde fondsen als VWRL en DBZB, waar ik privé vermogen in opbouw. Daar voel ik me prettig bij.

    Vier aandachtspunten die ik nog mis:

    1) Zeker als je kiest voor het gebruiken van de jaarruimte, let even op wanneer je die toepast. Zoals in de post te lezen valt kun je de jaarruimte tot zeven jaar terug nog gebruiken. Stel nou dat je dit jaar wat minder winst hebt vanwege de pandemie, dan kun je er dus voor kiezen om dit jaar wat minder af te storen en volgend jaar dan die overgebleven ruimte alsnog af te storten. Dit is vooral interessant als je door de winst in het hoogste belastingtarief terecht komt. Het toepassen van de jaarruimte mag je in mindering brengen van je winst, dus door het bedrag te berekenen waar je eigenlijk het hoogste belastingtarief zou moeten betalen en dat dan in de lijfrente te stoppen, behaal je het meeste rendement.

    >> Gaat verder in volgende reactie <<

    • “Het toepassen van de jaarruimte mag je in mindering brengen van je winst, ” klopt niet helemaal: de winst is een box 1 gegeven, de jaarruimte aftrek ook, maar je mag niet de jaarruimte binnen de winst van je onderneming aftrekken.

  20. Ik mis in dit overzicht nog de mogelijkheid van Brightpensioen voor pensioenbeleggen. Zelf ben ik daar heel enthousiast over. Is vergelijkbaar met Brand new day. Eventueel kunt je daarnaast op een aparte beleggingsrekening in hetzelfde fonds inleggen en dat later bijstorten bij je pensioenbeleggingspotje.

    • Zoals ik in een eerdere reactie aangaf: Ik heb in het verleden Bright wel eens bekeken, maar werd er niet enthousiast van. In de reacties onder deze post komt Bright meermaals aan de orde.

    • Bright is erg duur en heeft ook nog eens last van dividendlekkage. Daarmee kosten technisch iig nooit interessanter als BND.

    • Beste Gerben,
      Waarom is Bright volgens jou duur? Volgens mijn (ik geef toe, eenvoudige) berekening is dat namelijk niet het geval bij een “grote” pensioenpot van bijvoorbeeld € 52.500,-. Dan zijn de kosten bij BND (0,44% = € 231,00) en bij Bright € 210,00. En vanaf dat bedrag wordt het verschil nog groter. Dan is Bright toch gewoon goedkoper?

    • Bright: 210,- per jaar, plus 0.17%-0.23% beheer. Plus dividendlekkage voor het aandelen deel. Deze kosten melden ze nergens op de site. Ze zitten ongeveer 50/50 in Ierse/Luxemburgse fondsen. Dit zijn geen fiscaal transparante fondsen, dus lekken gewoon voor zover ik weet. Ik schat daarmee zo’n 15% dividendlekkage. Bij 2.5% dividend is dit 0.375% extra kosten voor je aandelen deel. Zit je in het neutraal profiel dan heb je 60% aandelen, dat is dan 60% * 0.375% = 0.225% aan extra kosten. Kosten totaal dan dus 210,- plus 0,40% tot 0,46%.

      BND: Normaal 0.59% – 0.70%. Of BND kosten model voor grotere pensioenen: 60,- plus 0.40%. Dit kostenmodel heet zzp, maar is voor iedereen toegankelijk. Je kan omwisselen naar dit model op moment dat je portefeuille groot genoeg is daarvoor. De wereld, emerging en smallcap fondsen van BND kennen geen dividend lekkage. BND is dan altijd goedkoper.

    • Het Bright defensief profiel laat ik buiten beschouwing. Met bijna negatieve rente op obligaties niet logisch daar nu met 70-75% in te gaan. De 40-50% obligaties van het neutraal profiel vind ik ook al veel, maar goed je hebt niks anders te kiezen bij ze. Het bedrijfsobligatie deel is ook vreemd, aantal losse geconcentreerde posities. Deze inflexibiliteit in asset allocatie en geen eigen keuze in fondsen zou voor mij ook een nadeel zijn.

      Verder worden de 60,- kosten bij BND uit je inleg/portefeuille ontrokken, daarmee zijn ze fiscaal aftrekbaar. De 210,- bij Bright wordt meen ik los in rekening gebracht als lidmaatschap van de coöperatie, en is daarmee niet fiscaal aftrekbaar. Daarmee pakt het wat betreft kosten waarschijnlijk nog minder positief uit voor Bright.

    • Dank Gerben, die aangepaste kostenstructuur voor zzp’ers had ik nog niet gezien. Dat je vwb kosten ook moet kijken naar zoiets als “dividendlekkage” maakt het wel ingewikkelder. Dat zet wat mij betreft de bewering van veel (alle) aanbieders dat ze zo transparant zijn wel in een ander daglicht.

    • elwin looije

      BEste Gerben, dank voor je duidelijke blog.
      In reactie op deze discussie (bright vs bnd) vroeg ik Bright naar hun reactie op lekkage.
      Ze gaven aan dat het vrijwel niet te voorkomen is, ook niet bij BND. wat denk je daarvan?

      Hun reactie op de kosten die niet aftrekbaar zijn, was dat dat juist fijn was, dan is de post die (jaarruimte) waarmee je kon renderen groter. logisch?

      ben benieuwd,
      elwin

    • elwin:
      Begrijpelijke reactie van Bright, toegeven dat ze een duur product hebben is natuurlijk niet handig. Dividend lekkage is prima 95-98% op te lossen via een fiscale beleggingsinstelling (FBI), dus hun reactie kan ik niet plaatsen.

      De reactie op dat de 210,- euro vaste kosten niet aftrekbaar zijn en daardoor extra ruimte voor inleg geeft is grappig. Na teruggave van belasting als je in de hoogste schijf zit betaal je netto zo’n 180 extra aan kosten tov BND. Maar dan kan je wel 210 extra inleggen op je rekening. Lijkt mijn onder de streep nog steeds een slechte deal voor de meesten van ons 😉 Voor mensen die heel weinig jaarruimte hebben kan het een voordeel zijn. Maar noujuist voor kleine pensioenen is 210,- vaste kosten erg fors.

  21. Beste Mr. Fob,
    Leuk nu ook eens een artikel te lezen over eigen pensioen opbouw als zzp’er.
    Laatst heb ik geprobeerd een lange termijn planning m.b.t. mijn pensioenering te maken. Toen schrok ik nog al een beetje.

    Als de rente erg laag staat is de maandelijkse pensioen uitkering die je kan aanschaffen (met je fiscaal vriendelijke opgebouwde vermogen) ook erg laag.
    Blijkbaar moet je dus ook mazzel hebben hoe de rente stand is op het moment dat je opgebouwde pensioen kapitaal gaat benutten.
    Hierdoor kan je met fiscaal vrij vermogen wel significant meer opbouwen , maar met wat pech kan je misschien ook significant minder pensioen aankopen (als de rente laag is/blijft)

    Ik twijfel nu dus nog erg wat beter is. Indien je namelijk niet-fiscaal vermogen opbouwt (en het rendeert voldoende voor je oude dag invulling) dan heeft dat wel de voorkeur omdat het kapitaal in eigen bezit blijft. Ik vroeg me af meneer FOB of u ook weleens nagedacht heeft over de rentestand en de hoeveelheid pensioen die je dan kan aankopen?

    #respect voor je Blog
    m.vr.gr. Peter

    • Ik maak me daar niet zo’n zorgen om. Ik kan me niet voorstellen dat de 2-3x hogere opbrengst van pensioenbeleggen t.o.v. gewoon beleggen teniet gedaan zou worden door de invloed van een lage rentestand op het aan te kopen pensioen. En wie weet wat voor concurrerender producten voor de uitkeringsfase er over ±20-25 jaar beschikbaar zijn, doordat er steeds meer mensen zelf pensioen hebben opgebouwd en die markt dus groter en aantrekkelijker is geworden voor aanbieders van producten voor de uitkeringsfase.

  22. Interessant, bedankt voor dit stuk. Zelf heb ik ooit gekozen voor inleg bij Bright Pensioen. Iemand ervaringen daarmee? Ik weet eigenlijk niet hoe gunstig die constructie is.

    • Ik heb in het verleden Bright wel eens bekeken, maar werd er niet enthousiast van. In de reacties onder deze post komt Bright meermaals aan de orde.

    • Beste Mr. FOB,
      Dank voor deze recente post over pensioen opbouwen als zzp’er. Kwam voor mij als zzp’er als geroepen, omdat ik net bezig was het pensioen wat vaste vorm te geven. Ben op het punt gekomen dat ik een aanbieder moet kiezen. Heb die andere post bekeken, maar kan daar niet goed vinden waarom jij niet enthousiast werd van Bright Pensioen. Ik ben daar wel benieuwd naar. In een blog uit 2017 schreef je dat Bright afviel vanwege de kosten. Bij een beetje (groeiende) pensioenpot zijn de kosten van Bright volgens mij een stuk lager dan bij BND. Bij bijvoorbeeld € 52.500,- zijn de kosten bij BND (0,44% = € 231,00) en bij Bright € 210,00. Bij hoger bedragen wordt het verschil nog groter. Dan is Bright toch gewoon goedkoper? Waarom gaat jouw vrouw dan toch maximaal inleggen bij BND?

    • Dat heb ik niet uitgezocht, omdat dat voor mijn vrouw niet van toepassing is.

  23. De timing van deze blog had niet beter kunnen zijn. Dit jaar ben ik namelijk gestart als ZZP-er en wil graag maximaal pensioen opbouwen. De jaarruimte van 2019 heb ik al gestort op een pensioenrekening. Deze jaarruimte was beperkt omdat ik al pensioen opbouwde in loondienst. Voor het belastingjaar 2020 wil ik gebruik maken van de FOR regeling, en beleg dat bedrag al op de beurs. Volgend jaar boek ik dan dat bedrag over naar een pensioenrekening, en vul ik deze aan met de jaarruimte 2020. Vervolgens maar ik weer gebruik van de FOR regeling voor 2021. Enzovoort.
    Het komt er dus eigenlijk op neer dat de FOR regeling als alternatief gebruikt wordt voor de pensioenregeling die ik voorheen in loondienst had. Correct?

    • Je kunt gebruikmaken van de FOR voor een zzp’er zien inderdaad als alternatief zien voor pensioen opbouwen via een pensioenfonds voor iemand in loondienst.