Flatex review en ervaringen: 3 punten om op letten

Flatex Nederland

De grote Duitse broker Flatex is actief geworden in Nederland. Ze maken reclame met €0,- transactiekosten.

Benieuwd wat je daadwerkelijk aan kosten kwijt bent met een transactie? Lees hier mijn Flatex review en eerste ervaringen: ik zie 3 punten waar ik in ieder geval op zou letten!

Update: Flatex heeft DEGIRO overgenomen en aangekondigd alle Nederlandse Flatex klanten over te gaan zetten naar DEGIRO. Je kunt er vanuit Nederland geen rekening meer openen. Daarnaast rekent Flatex vanaf juni 2020 transactiekosten rekenen. Zie hier voor details.

Flatex review: inleiding

Ik beleg zelf uitsluitend in ETF’s, ook wel indexfondsen of trackers genoemd. Op deze manier beleg ik tegen minimale kosten met maximale spreiding. Dat is tot op heden een bewezen recept voor succesvol beleggen op de langere termijn.

Zie Beleggen voor beginners voor meer uitleg hierover.

Flatex vs DEGIRO

In deze Flatex review ga ik specifiek in op beleggen in ETF’s via Flatex. Zelf beleg ik in 2 ETF’s via DEGIRO: De wereldwijd gespreide aandelen ETF VWRL (Vanguard FTSE All-World UCITS ETF) en de wereldwijd gespreide obligatie ETF DBZB (xTrackers Global Government Bond Hedged EUR). VWRL kan ik via DEGIRO ook gratis in handelen, omdat dat fonds in de DEGIRO kernselectie zit. DBZB heeft via DEGIRO wel transactiekosten. Daarom heb ik specifiek gekeken tegen welke kosten ik in DBZB kan handelen via Flatex.

Waar kun je in handelen via Flatex?

Via Flatex kun je uitsluitend handelen in effecten welke aangeboden worden via het Duitse Tradegate.

Tradegate is een zogenaamde multilaterale handelsfaciliteit (MTF, multilateral trading facility). Een MTF is een handelsplatform naast de bekende beurzen. Een MTF is wat minder strikt gereguleerd dan een beurs zoals Euronext, Xetra, NASDAQ of NYSE (New York Stock Exchange). Een beurs zoals Euronext wordt ook wel een gereguleerde markt genoemd.

Via Flatex kun je handelen in diverse instrumenten zoals aandelen, obligaties, beleggingsfondsen, ETF’s en CFD’s. Je kunt (nog?) niet handelen in opties en futures.

Flatex review: 3 aandachtspunten

Mijn ervaring is dat je via Flatex, zoals de advertenties aanprijzen, inderdaad heel goedkoop kunt handelen. Maar als je het risico wilt minimaliseren dat je alsnog te maken krijgt met significante kosten tijdens handelen, dien je volgens mij wel minimaal de volgende regels in acht te nemen. Ik ga hier in de post dieper op in.

1. Alleen handelen tijdens openingstijden van de referentiebeurs
2. Alleen handelen met limiet
3. Nooit handelen met stop orders

Tip 1: alleen handelen tijdens openingstijden van de referentiebeurs

Wat bedoel ik hiermee? Zie de volgende alinea’s:

Flatex tarieven

Hier kun je de tarieven vinden van Flatex.

Een rekening openen en aanhouden is gratis.

De transactiekosten voor handelen in ETF’s zijn €0,-.

Ik heb van de klantenservice per e-mail bevestigd gekregen dat het in- en uitboeken van een effectendepot kosteloos is. Houd er rekening mee dat alleen effecten welke aan Tradegate genoteerd staan ingeboekt kunnen worden.

Flatex verdienmodel

Flatex verdient onder andere geld doordat ze commissie krijgen van partijen waarmee ze samenwerken. Ze mogen commissies afspreken met hun partners omdat ze onder de Duitse regels vallen. In Duitsland is er geen provisieverbod zoals dat in Nederland geldt.

Hoeveel provisie ze maximaal krijgen per transactie kun je vinden in hun document “Basisregels voor de omgang met belangenconflicten”, zie hier.

De eventuele provisies zitten verwerkt in de koers van de effecten bij aan- of verkoop. Ik heb daarom vergeleken wat het verschil in aanschaf- en verkoopprijs van een bepaalde ETF is tussen DEGIRO en Flatex.

Spread op Tradegate via Flatex

De biedkoers van een effect is de koers waartegen een partij een effect van jou wil kopen. De laatkoers is de koers waartegen een partij een effect aan jou wil verkopen. Het verschil tussen de  bied- en de laatkoers van een effect wordt ook wel de spread genoemd. De spread is een maat voor de kosten welke in de koers verwerkt zitten.

Spread overdag

Ik heb op 2 verschillende dagen gekeken wat het verschil in spread was voor de ETF DBZB via Xetra (DEGIRO) en Tradegate (Flatex). De schermen van beide brokers staan naast elkaar tegelijkertijd open, dus je ziet de spread op hetzelfde moment. Beide keren heb ik rond het middaguur gekeken.

Dag 1, vrijwel identieke spread:

Dag 2: vrijwel identieke spread:

De spread was rond de 0.16%, berekend volgens (235.73-235.36)/((235.36+235.73)/2)*100%.

Spread ’s avonds

Ik heb ook gekeken wat de spread via Tradegate (Flatex) was buiten openingstijden van de referentiebeurs Xetra. Die was significant hoger:

De spread bedroeg toen 0.31%. Dat is het dubbele van overdag.

Waarom wijzigt de spread ’s avonds?

Zoals uit Tradegate Exchange Rules (§ 26.1) blijkt, kan de raad van bestuur van Tradegate één of meerdere referentiemarkten bepalen voor elk effect dat verhandelt wordt op Tradegate. Voor DBZB is de referentiemarkt de grote Duitse beurs Xetra. Omdat Tradegate langer open is dan Xetra, is buiten de openingstijden van Xetra deze referentiemarkt niet beschikbaar. En dan kan Tradegate (of kunnen handelaren die effecten verhandelen via Tradegate) dus zelf de prijs bepalen, wat zichtbaar wordt in de toegenomen spread.

Buiten openingstijden van de referentiebeurs handelen brengt dus het risico met zich mee dat er flinke opslagen in de koers terecht komen. Daarmee kun je wellicht het voordeel van het handelen zonder transactiekosten ruimschoots verspelen.

Conclusies beste handelsmoment

Ik concludeer dat het verstandig is uitsluitend overdag te handelen via Flatex, wanneer de referentiebeurs waar DBZB genoteerd staat open is. Dat is de beurs Xetra in het geval van DBZB, welke open is tussen 9.00 en 17.30 uur.

Euronext Amsterdam hanteert ook deze openingstijden.

Indien je wilt handelen in een effect waarvoor de referentiebeurs een Amerikaanse beurs is, dan is handelen tussen 15.30 en 22.00 uur waarschijnlijk het voordeligst.

Als je helemaal scherp aan de wind wilt varen, let dan ook nog hierop: Market makers die klantorders kunnen zien maken nog wel eens gebruik van de volgende truc. Als er veel kooporders zijn, verhoogt de market maker de bied- en laatprijzen. De hogere aankoopprijs is nauwelijks merkbaar, want de spread blijft gelijk aan die van de referentiebeurs. En dat is waar de meesten op letten.

Om hier scherp op te zijn zou je op het moment van handelen niet zozeer de spread, maar de exacte bied- en laatkoers op Tradegate moeten vergelijken met die op de referentiebeurs. Dit punt komt naar voren in een artikel in WirtschafsWoche, waar het volgende punt ook uit afkomstig is:

Tip 2: alleen handelen met limiet

In WirtschafsWoche wordt ook de uitvoering van een test beschreven. Na sluitingstijd van de referentiebeurs Xetra werd door ene heer Müller op Tradegate een order zonder limiet ingelegd welke 2x de omvang had van het volume dat werd aangeboden op Tradegate. De eerste helft werd tegen het aangeboden tarief verhandeld, de tweede helft tegen een 0.89% hoger tarief.

Tradegate vertoonde de hogere prijs in dezelfde seconde dat het tweede deel van de order werd uitgevoerd. Daarmee had Müller niet de kans om het tweede deel van de transactie te annuleren.

De EU-richtlijn vereist dat de partij met wie je handelt de prijzen bekendmaakt tegen welke zij bereid is te verhandelen. Handelaren publiceren ook het aantal aandelen dat ze bereid zijn te verhandelen tegen de aangeboden prijs. Beleggers moeten namelijk weten welke prijs ze mogen verwachten. Hoe lang moet worden gerapporteerd voorafgaand aan uitvoering van de transactie schrijft de EU echter niet voor…

Mijn conclusie: handel uitsluitend met limiet, dan weet je van tevoren tegen welke minimale prijs je verkoopt of tegen welke maximale prijs je aankoopt.

Tip 3: nooit handelen met stop orders

In het al aangehaalde artikel uit WirtschafsWoche wordt ook uitgelegd dat het werken met stop orders op Tradegate nadelig kan uitpakken voor particulieren. Aangezien ik een buy-and-hold belegger ben zijn stop orders voor mij niet relevant. Ik ga hier daarom niet verder op in, maar kijk vooral in het aangehaalde artikel indien je hier meer over wilt weten.

Flatex review: veiligheid

Flatex heeft geen Nederlandse AFM vergunning en is niet aangesloten bij de Nederlandse klachtencommissie Kifid. Flatex heeft wel een vergunning van het Duitse broertje (of zusje?) van de AFM, de BaFIN.

Effecten die je bij Flatex aanhoudt zijn, net als bij Nederlandse brokers, onder gebracht in een apart bewaarbedrijf. Indien Flatex om zou vallen zijn je effecten daarmee toch veilig.

Flatex leent geen effecten uit. Dat is verboden onder de Duitse wet.

Flatex bank

Flatex is zelf een bank. Banktegoeden die je via Flatex aanhoudt zijn gegarandeerd door het Duitse depositogarantiestelsel tot een bedrag van €100.000.

Flatex uitleg met plaatjes

Ik leg als voorbeeld uit hoe je het wereldwijd gespreid beleggende obligatiefonds xTrackers Global Government Bond Hedged EUR (ticker: DBZB, ISIN code LU0378818131) kunt aanschaffen met een limietorder.

Ik ga er hierbij vanuit dat je al een rekening hebt geopend. Mocht je dat nog niet gedaan hebben, dan kun je dat online in een paar stappen doen. Log vervolgens in op je account.

Voer na inloggen de ISIN code in in het zoekveld onder de tab “HANDEL”. Er verschijnt dan het volgende fonds, waar je op moet klikken:

In het volgende scherm scroll je naar beneden in klik je op het groene vakje met daarin de K (van Kopen):

Klik in het volgende scherm bij Ordersoort op “Directe order”:

In het scherm dat dan verschijnt vul je stapsgewijs het volgende in:

stap 1: het aantal stukken DBZB dat je wilt kopen (1 in onderstaand voorbeeld)

stap 2: kies hier voor “Limiet”

stap 3: vul de prijs in die je maximaal per stuk wilt betalen. Een goede richtprijs is de weergegeven laatkoers. Dat is de minimale prijs waarvoor iemand bereid is jou DBZB te verkopen.

stap 4: klik op de oranje knop “Bevestigen”

Daarna krijg je een orderbevestiging te zien:

Als de order uitgevoerd is kun je in je portefeuille-overzicht de aangekochte stukken DBZB terugvinden.

Een praktisch puntje: verkoopwaarde niet direct beschikbaar

Om te testen heb ik mijn DBZB positie weer verkocht. Nadat ik mijn ETF DBZB weer verkocht had, duurde het ongeveer een kwartier voordat ik de verkoopwaarde beschikbaar had op mijn Flatex rekening. Direct verder handelen met de verkoopopbrengst, zoals ik bij DEGIRO wel kan, kan ik hier dus niet.

Flatex welkomstbonus

Hier kun je zien welke welkomstactie Flatex eventueel heeft lopen.

Flatex review: conclusies

1. Beleggen via Flatex vraagt naar mijn mening om extra alertheid:
   1. Handel alleen tijdens openingstijden van de referentiebeurs
   2. Gebruik altijd een limiet
   3. Gebruik geen stop orders
2. Indien je alert bent, kun je tegen zeer gunstige tarieven handelen via Flatex. Omdat DEGIRO voor DBZB wel transactiekosten rekent en Flatex niet, is DBZB overdag via Flatex aanschaffen in het geteste voorbeeld voordeliger. Omdat Flatex geen dividendkosten rekent en DEGIRO voor een standaard account ook niet, zit daar geen kostenverschil. Indien je een Custody account hebt bij DEGIRO, worden er wel dividendkosten gerekend en is Flatex voor wat betreft dividendbetalingen dus voordeliger.

Heb jij ervaring met Flatex? Zo ja, hoe is die ervaring?